Tsjechië maakt geen einde aan castratie verkrachters

De Tsjechische regering kondigde eerder deze maand een hele reeks nieuwe wetten en hervormingen aan in de gezondheidssector, maar aan de omstreden castratie van zedendelinquenten raakte ze niet.

De beslissing kwam maar enkele maanden nadat Roemenië en Rusland wetten hadden goedgekeurd die de chemische castratie van pedofielen toestaan. Polen heeft al sinds 2009 een dergelijke wet.

Terug in de tijd

Mensenrechtenorganisaties zijn verbolgen. Zelfs de Tsjechische mensenrechtencommissaris, een overheidsfunctionaris, liet haar afkeer blijken. "In heel Europa wordt er voorkeur gegeven aan andere behandelingsmethodes", verklaarde mensenrechtencommissaris Monika Simunkova in de Tsjechische pers. "Wij vinden het normaal daders van zedenfeiten te castreren. Dat is een stap terug in de tijd, net als het principe oog om oog, tand om tand."  

Tsjechië haalt bij zware zedendelinquenten weefsel uit de testikels weg dat het mannelijke hormoon testosteron aanmaakt. In geen enkel ander Europees land gebeurt dat nog, behalve in Duitsland, dat de ingreep echter enkel in uitzonderlijke gevallen toepast. In Tsjechië werden volgens cijfers van de overheid tussen 2000 en 2011 85 mannen operatief gecastreerd. Andere landen zoals het Verenigd Koninkrijk castreren sommige daders chemisch, maar anders dan operatieve castratie is die behandeling omkeerbaar. In Tsjechië werden sinds 2000 ook al meer dan driehonderd mensen chemisch gecastreerd.

Vernederend

Tsjechië ligt al jaren onder vuur voor zijn aparte aanpak van zedendelinquenten. De Raad van Europa beschreef operatieve castratie in rapporten in 2009 en 2010 als "vernederend", "medisch gezien onnodig" en  "onomkeerbaar en verminkend". De weigering van de Tsjechische regering om de ingreep te vervangen "door andere vormen van interventie is teleurstellend en verontrustend." De Raad van Europa riep Tsjechië op meteen een moratorium in te stellen, in afwachting van de afschaffing van de maatregel.

Volgens de Tsjechische wetgeving moet de dader schriftelijk instemmen met de castratie. Maar de Raad van Europa zegt dat sommige gedetineerden niet beseften wat ze ondertekenden, en dat anderen instemden met de behandeling omdat ze angst hadden anders langer te moeten zitten.

Ook Tsjechische mensenrechtenorganisaties plaatsen vraagtekens bij het "vrijwillige" karakter van de ingreep. Daders die in psychiatrische instellingen behandeld worden, stemmen volgens hen met de operatie in omdat ze ervan uitgaan dat het de enige manier is om vrij te komen of ambulant behandeld te worden.

Anna Sabatova, het hoofd van het Tsjechische Helsinkicomité, is van oordeel dat de regering gehoor moet geven aan de oproepen van de Raad van Europa. Volgens haar zijn medicijnen of psychotherapie even efficiënt.

Recidive

De Tsjechische overheid houdt vol dat castratie een van de beste manieren is om te verhinderen dat daders hervallen. Dat zeggen ook experts die daders behandelen. Volgens Petr Weiss, een prominent seksuoloog, bedraagt de kans dat een gecastreerde dader nog zedendelicten begaat ongeveer 2 procent. "De castratie verlaagt hun seksuele impuls tot een niveau dat ze kunnen controleren." Anders moeten dergelijke "sadisten, seksuele geweldplegers en pedofielen" vaak de rest van hun leven doorbrengen in de gevangenis of in psychiatrische behandeling.

In het Verenigd Koninkrijk en in de VS, waar sommige daders chemisch worden gecastreerd, zeggen artsen dat de ingreep bij een deel van de daders geen garanties biedt. Zij begaan zedenfeiten omdat ze geestelijk gestoord zijn of onder invloed van verdovende middelen.