Pakistan vreest opnieuw zware overstromingen

"De wereld heeft nog nooit zo'n ramp gezien", zei VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon tijdens een bezoek aan het getroffen gebied.

De meeste vluchtelingen zijn ondertussen begonnen met de heropbouw van hun huis, zeggen regerings- en VN-functionarissen. Maar sommigen hadden niets om naar terug te keren en zitten nog steeds in vluchtelingenkampen. Wie wel is teruggekeerd, vreest nu alles opnieuw kwijt te raken.

Opnieuw overstromingsalarm

Het moessonseizoen is dit jaar een week vroeger dan normaal begonnen. De Pakistaanse regering en de Verenigde Naties hebben weer overstromingsalarm afgekondigd. Het grootste deel van juli en augustus zal er zware regen vallen terwijl de moesson van het noorden van India over Pakistan trekt.

Volgens de VN zullen er dit jaar in Pakistan wellicht 2,07 miljoen mensen getroffen worden door overstromingen. In het slechtste geval kan dat cijfer oplopen tot vijf miljoen slachtoffers.
Miljoenen mensen die vorig jaar getroffen werden, zijn nog zeer kwetsbaar. Daarbovenop komen nog eens miljoenen Pakistani's die onlangs op de vlucht zijn gegaan voor het geweld en de militaire operaties in het noordwesten van het land.

Het land kampt ook met economische stilstand. Pakistan moet tenminste 40 miljard euro aan verschillende agentschappen en krijgt straks wellicht met een nieuwe zware humanitaire situatie af te rekenen.

Lokale overstromingen

Een herhaling van de overstromingen van vorig jaar is onwaarschijnlijk, zegt de nationale meteorologische dienst. De dienst verwacht 10 procent minder regen dan anders, behalve in bepaalde gebieden, waar er meer neerslag dan normaal zal vallen.

"We verwachten geen overstromingen in het hele land, wel lokale overstromingen", zegt Arif Mehmoud van de meteorologische dienst. "Maar op dit moment is het moeilijk te voorspellen. We moeten afwachten."

Pakistan kreeg vorig jaar zware kritiek omdat de hulpverlening traag op gang kwam. Aanvankelijk was geen noodtoestand uitgeroepen. Veel mensen waren boos omdat president Asif Ali Zardari zijn reis naar Europa niet had afgezegd en naar de camera's lachte terwijl het grootste deel van zijn land onder water stond.

Ondanks wanhopige pogingen konden de VN niet het nodige geld bijeenbrengen om de grootste nood te lenigen. Na tien dagen had men nauwelijks 2,20 euro per persoon, een peulschil in vergelijking met de 340 euro voor de aardbeving in Haïti.

"We hebben onze lessen getrokken uit de overstromingen van vorig jaar", zegt Manuel Bessler, in Pakistan verantwoordelijk voor het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken (Unocha). "Wij – dat zijn de humanitaire gemeenschap en de regering – moeten beter voorbereid zijn."

Vooral noordelijke bergzones

Sinds februari hebben verschillende afdelingen van de Pakistaanse regering, de Verenigde Naties en andere hulporganisaties regelmatig met elkaar overlegd om noodplannen uit te werken. "We hebben verschillende scenario's opgesteld voor wat er kan gebeuren", zegt Bessler. "Ons meest waarschijnlijke scenario is dat ongeveer 2,07 miljoen mensen op de een of andere manier hulp zullen vragen. In het slechtste geval kunnen tot vijf miljoen mensen hulp nodig hebben – ze kunnen hun dieren verliezen, hun scholen kunnen verwoest zijn, of ze zullen op de vlucht moeten."

Door de lage bouwnormen en de broze dammen is een groot deel van het land kwetsbaar voor overstromingen. De VN zijn vooral bezorgd over de bergzones in het noorden en noordwesten, vooral Khyber Pakhtunkhwa, waar zware stromingen enorme schade kunnen veroorzaken. "Modderstromen kunnen bruggen en wegen wegspoelen en dorpen van de wereld afsnijden", zegt Bessler. Het is net in die gebieden dat er meer regen dan normaal wordt verwacht.