Ontzilting zeewater loost enorme hoeveelheden giftige pekel

Ontziltingsinstallaties zijn wereldwijd aan een snelle opmars bezig. Ze zijn een veelbelovende technologie in landen met waterschaarste en de technologie wordt goedkoper en efficiënter. Maar stilaan wordt duidelijk dat ze ook een nieuw probleem opleveren: hoe omgaan met de pekel die overblijft en vervuild is met giftige chemicaliën.

In een studie in opdracht van de Verenigde Naties schatten deskundigen de wereldwijde productie van de installaties nu op 95 miljoen kubieke meter drinkwater per dag. Dat is bijna de helft van de Niagarawatervallen.

Vervuiling

Maar voor elke liter water produceren de installaties gemiddeld 1,5 liter pekel. Wereldwijd levert dat dagelijks zo’n 142 miljoen kubieke meter pekel op. In de meeste gevallen wordt het goedje in het zeewater geloosd.

Dat levert grote risico’s op voor de mariene ecosystemen, waarschuwen de onderzoekers. Niet alleen stijgt het zoutgehalte van het zeewater, het vervuilt het water ook met giftige chemicaliën die gebruikt worden in het ontziltingsproces, zoals koper en chloor.

“Pekelvervuiling is nefast voor opgeloste zuurstof in het water”, zegt hoofdauteur Edward Jones, onderzoeker aan de Universiteit van Wageningen. “En een hoog zoutgehalte en lage zuurstofconcentratie hebben vergaande gevolgen voor het bodemleven, die uiteindelijk de hele voedselketen kunnen aantasten.”

Toepassingen

Toch biedt de pekel ook veel mogelijkheden, zeggen de auteurs. Het afvalwater kan gebruikt worden in aquacultuur, voor de irrigatie van zouttolerante gewassen en om elektriciteit op te wekken. Bovendien bevat het veel economisch interessante grondstoffen: zout natuurlijk, maar ook stoffen als magnesium, natriumchloride, calcium, kalium, chloor, broom en lithium.

De technologie om die uit de pekel te winnen staat nog niet op punt en daardoor zijn de processen nog niet commercieel interessant. “Er is behoefte aan meer onderzoek om wat nu nog een milieuprobleem is, om te vormen tot een economische opportuniteit”, zegt medeauteur Manzoor Qadir, assistent-directeur van het Instituut voor Watermilieu en Gezondheid aan de VN-universiteit. “Dat is vooral belangrijk in landen die grote volumes pekel produceren met een lage efficiëntie, zoals Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Koeweit en Qatar.”

Dergelijke technologieën zijn onmisbaar gezien de snelle opmars van de installaties die verwacht wordt in de volgende jaren. “Anderhalf tot twee miljoen mensen wonen momenteel in gebieden met waterschaarste”, zegt Vladimir Smakhtin, directeur van het instituut. “Er is dringend behoefte aan technologieën om de installaties goedkoper te maken en beschikbaar te maken in lage- en middeninkomenslanden. Maar tegelijk moeten we de ernstige nadelen aanpakken: de schade door chemische vervuiling aan het zeemilieu en de volksgezondheid.”