Mindfulness in de klas heeft weinig effect

Heel wat jongeren kampen wel eens met sombere gevoelens, stress of angstklachten. In een groot opgezette studie volgden verschillende klassen in elf Vlaamse middelbare scholen een mindfulnesstraining van acht weken. De leerlingen werden op verschillende momenten bevraagd.

Daaruit blijkt dat de training weinig positieve effecten heeft: de leerlingen rapporteren niet minder klachten of gingen niet beter om met lastige gevoelens dan de jongeren die geen mindfulnesstraining volgden.

Vreemd, want eerder onderzoek heeft aangetoond dat mindfulness buiten de klas wél een effectief hulpmiddel kan zijn voor jongeren, bijvoorbeeld bij depressieve klachten.

“Eén mogelijke, belangrijke oorzaak is dat de jongeren buiten de klassikale sessies slechts in beperkte mate verder oefenden met het aangereikte materiaal”, zegt onderzoeker Liesbeth Bogaert. “Net zoals bij andere vaardigheden is training en oefening ook bij mindfulness erg belangrijk om positieve veranderingen in mentaal welzijn teweeg te brengen. Bovendien waren er ook grote verschillen in de mate waarin de jongeren geïnteresseerd waren in de inhoud van de training.”

Beter afstemmen

Een one size fits all-aanpak lijkt dus niet meteen de beste. “Het voordeel van een klassikale aanpak is dat we veel jongeren in één keer kunnen bereiken, maar de keerzijde is de grote variatie aan voorkeuren en noden binnen klasgroepen”, zegt Bogaert.

Toekomstig onderzoek moet de mindfulnesstraining afstemmen op de noden en wensen van zo veel mogelijk jongeren. Zo kunnen meer jongeren zich aangesproken voelen door de inhoud van de training en ook actiever deelnemen en zelf mindfulnessvaardigheden oefenen.

“We kunnen concluderen dat ‘alle jongeren aan de mindfulness’, in de vorm zoals we mindfulnesstraining nu kennen, niet aangewezen of wenselijk lijkt”, besluit professor Filip Raes, hoofd van Centrum voor Leerpsychologie en Experimentele Psychopathologie aan de KU Leuven. “Andere vormen om mindfulness aan te bieden op school, bijvoorbeeld als open aanbod tijdens de middagpauze of als keuzevak voor geïnteresseerde jongeren, blijven zinvolle pistes om jongeren hun mentaal welzijn te ondersteunen.”