Honger groeit in Afrika en neemt af in Azië

Het aantal chronisch hongerige mensen is sinds 1990 afgenomen met 130 miljoen, van ongeveer een miljard tot 868 miljoen. De overgrote meerderheid van deze mensen, 852 miljoen, leeft in ontwikkelingslanden. Zestien miljoen mensen wonen in rijke landen.

Het aandeel van de wereldbevolking dat aangemerkt wordt als "ondervoed", daalde van 18,6 procent in 1990 tot 12,5 procent nu. In ontwikkelingslanden daalde het percentage van 23,2 procent tot 14,9 procent.

Het rapport State of Food Insecurity in the World 2012 (SOFI), een publicatie van de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO), het Internationaal Fonds voor Landbouwontwikkeling (IFAD) en het Wereldvoedselprogramma (WFP), stelt te komen met "betere schattingen van chronische ondervoeding gebaseerd op een verbeterde methodologie gegevens uit de afgelopen twee decennia."

Kostas Stamoulis, directeur landbouw van de FAO, stelde gisteren dat hongercijfers die in 2009 naar buiten werden gebracht, niet klopten. In dat jaar, waarin de voedselprijzen omhoog schoten, werd voor het eerst beweerd dat het aantal hongerigen was opgelopen tot meer dan een miljard. Die cijfers zijn volgen Stamoulis niet zorgvuldig tot stand gekomen.

Afrika en Azië

Het nieuwe rapport stelt dat als "de juiste actie er komt", het doel om de honger in de wereld te halveren voor 2015 nog steeds gehaald kan worden. "Als de gemiddelde hongerreductie van de afgelopen twintig jaar voortgezet wordt tot 2015, zal het aantal ondervoeden in ontwikkelingslanden 12,5 procent bereiken in dat jaar. Dat is nog steeds meer dan het millenniumdoel van 11,6 procent, maar veel beter dan eerder werd verwacht", staat in het rapport.

In Afrika groeide het aantal hongerigen in de afgelopen twintig jaar van 175 miljoen naar 239 miljoen. In Afrika ten zuiden van de Sahara werd de bescheiden vooruitgang van de afgelopen jaren weer tenietgedaan in 2007. Sindsdien stijgt de honger er met 2 procent per jaar.

Ondanks de bevolkingsgroei, nam de ondervoeding in Azië af van 23,7 procent tot 13,9 procent. Dat is vooral een gevolg van sociaaleconomische vooruitgang in veel landen in de regio. Latijns-Amerika en het Caraïbische gebied boekten ook vooruitgang. Tussen 1990 en 2012 daalde het aantal hongerigen van 65 miljoen tot 49 miljoen.

Voedselprijzen

De nieuwe cijfers zijn gebaseerd op geactualiseerde informatie over de bevolking, voedselvoorraad, voedselverliezen, menselijke energiebehoefte en een meer accurate berekening van de voedseldistributie in landen. De methodiek houdt geen rekening met kortetermijneffecten van de stijging van voedselprijzen en andere economische schokken, maar richt zich exclusief op het aantal mensen dat wereldwijd honger lijdt.
Economische groei is noodzakelijk om honger duurzaam te bestrijden, stelt het rapport. Het wijst er echter ook op dat groei alleen niet voldoende is, als regeringen de extra inkomsten niet gebruiken om honger te bestrijden.

De FAO schat dat ondervoeding jaarlijks de dood van meer dan 2,5 miljoen kinderen tot gevolg heeft. "Goede voeding is van essentieel belang om een kind een goede start in het leven te geven", zei Valerie Guarnieri van het WFP. "Inadequate voeding tijdens die fase kan onherstelbare gevolgen hebben voor de ontwikkeling en groei van een kind. Goede voeding tijdens de zwangerschap en de eerste twee levensjaren stimuleert de hersenontwikkeling en groei bij een kind."

Kleine boeren

Het rapport wijst ook het verband tussen de groei van kleine boeren en de strijd tegen ondervoeding in arme landen. "Armoede kan aangepakt worden door de landbouw te laten groeien", zei Carlos Seré, ontwikkelingsstrateeg bij IFAD. Deze kleine boeren zijn meestal vrouw en zij kunnen volgens hem een belangrijke rol spelen in de strijd tegen armoede.

Sommige hulporganisaties hebben sceptisch gereageerd op de VN-cijfers. Volgens Marco Ponte, secretaris-generaal van Action Aid in Italië, is de afname van het aantal hongerigen vooral te danken aan het feit dat de stijging van de voedselprijzen in landen als China, Indonesië en India minder impact heeft gehad dan eerder werd voorspeld. "Dat betekent dat de nieuwe cijfers geen gevolg zijn van een sterkere politieke betrokkenheid van regeringen bij de strijd tegen honger."