Honger in Afrika sneller opgespoord dankzij mobiele telefoons

Het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties kan via mobiele telefonie heel snel informatie verzamelen over waar voedseltekorten dreigen. Omdat het aantal mobiele telefoons ook in Afrika zeer snel toeneemt, kan het WFP daar in korte tijd veel mensen bellen of sms’en en zo een duidelijk zicht krijgen op de situatie. Dat is goedkoop en snel.

Enquête in 24 uur

Het WFP zette daarvoor in 2013 mVAM op, de mobiele versie van zijn Vulnerability Analysis en Mapping (VAM)-dienst, die voortdurend in kaart brengt welke zones het kwetsbaarst zijn. mVAM-medewerkers bellen of sms’en maandelijks naar een vaste groep mensen met een reeks vragen. Zo kunnen ze in 24 uur een enquête doen waarvoor anders weken nodig zijn.

Die snelle informatie is belangrijk voor hulpverleners. De reële impact van honger ziet men vaak pas als het te laat is. Bovendien zijn verschillende gebieden waar honger dreigt, moeilijk bereikbaar, vooral als gevolg van een conflict, bijvoorbeeld in Zuid-Soedan, Somalië, Irak en Syrië.

De mobiele dienst groeit snel. Na drie jaar is mVAM al actief in meer dan twintig landen. Die liggen vooral in Afrika, onder meer de Democratische Republiek Congo, Mali, Nigeria, Malawi, Mozambique en Zambia. Buiten Afrika is mVMA actief in Syrië, Haïti en Jemen.

Topje van de ijsberg

“Mobiele enquêtes zijn maar het topje van de ijsberg”, zegt mVAM. “De vooruitgang in luchtbeelden en het verzamelen van data via crowdsourcing helpen hulpverleners ook om gevaarlijke of afgelegen gebieden te monitoren. Door de groei van berichtenapps en de uitbreiding van de 3G-diensten zoals Facebook Zero zullen we beter kunnen communiceren met gemeenschappen in crisis.”

In Zuidelijk Afrika dreigt dit jaar weer honger door zwaar tegenvallende oogsten als gevolg van aanhoudende droogte.

Innovatieve toepassingen

Het aantal mobiele telefoons neemt razendsnel toe in Afrika. Twee derde van de inwoners in Afrika ten zuiden van de Sahara heeft er al een; en elk jaar stijgt het aantal gebruikers daar met bijna 20 procent. In Zuid-Afrika en Nigeria hebben zelfs negen op de tien inwoners zo’n toestel.

Daardoor zie je in Afrika steeds meer innovatieve toepassingen via mobiele telefonie. Zo is er M-Pesa, dat in Kenia, Tanzania en Zuid-Afrika geldtransfers mogelijk maakt via een mobiele telefoon. Kenianen kunnen met M-Haki ook juridisch advies krijgen per telefoon.

Onderzoekers kunnen dankzij gegevens uit mobiele telefoons ook makkelijker nagaan hoe een ziekte als malaria zich over een land verspreidt.