Colombiaans voetbal in de greep van drugs

De voetbalclub Independiente Santa Fe uit Bogota, een van de achttien eerstedivisieteams, wordt vervolgd wegens het witwassen van 1,5 miljard dollar. Het is het laatste hoofdstuk in een verhaal dat al drie decennia duurt.
Onderzoek in de afgelopen maanden leidde tot de arrestatie van vijf mensen. Onder hen twee voormalige functionarissen van het Technische Onderzoeksteam (CTI) dat de procureur-generaal bijstaat.
Luis Caicedo en Claudio Silva werden gearresteerd in april. Caicedo leefde in relatief eenvoudige omstandigheden in Buenos Aires, een groot verschil met de bazen van de Colombiaanse drugskartels. Hij zou vanuit Argentinië een netwerk coördineren dat zich richtte op de Amerika's. Het netwerk was gelinkt aan de broers Javier en Luis Calle, opvolgers van drugsbaas Wilber Varela die in 2008 werd vermoord in Venezuela.
Silva zou het boegbeeld van het netwerk zijn. De autoriteiten legden beslag op 118 stukken land die op zijn naam stonden.
 
In de Verenigde Staten werd Ricardo Villarraga gearresteerd, op beschuldiging van belemmering van de rechtsgang. Villarraga werkte vroeger bij de Colombiaanse geheime dienst DAS. Villarraga, die een zoon heeft die bij Independiente Santa Fe speelt, zou betrokken zijn geweest bij de witwaszaak.
Een andere arrestant is ook afkomstig van de DAS: Franklin Gaitán, verantwoordelijk voor de veiligheid binnen de organisatie. De vijfde arrestant is politiecommandant Carlos Flórez, die informatie gelekt zou hebben aan het drugskartel.
Sinds 1995 werden diverse voormalige voorzitters van de voetbalclub al veroordeeld voor betrokkenheid bij aan drugshandel gerelateerde illegale activiteiten.

Gouden tijdperk

"In de jaren tachtig en negentig zorgde het verlangen naar goede voetbalteams ervoor dat het niet zo nauw genomen werd met de ethiek", zegt socioloog Fernando Morales. "Mensen wilden beroemde spelers zien en de banden met drugskartels werden voor lief genomen."
"Het was een tijdperk waarin Pablo Escobar (de beruchte Colombiaanse drugsbaas die in 1993 vermoord werd door de politie) verheerlijkt werd omdat hij huizen liet bouwen voor de armen en buurtclubs steunde", zegt Morales.
De jaren tachtig en negentig waren ook jaren waarin Colombia grote successen behaalde in het voetbal. In 1989 won Atlético Nacional de Copa de Libertadores, het prestigieuze Latijns-Amerikaanse toernooi, en in 1993 versloeg het Colombiaanse nationale team Argentinië met 5-0 tijdens de kwalificatierondes voor het WK. Een zege waar men het in Colombia nog steeds over heeft.

Nieuwe aanpak

Colombia kwalificeerde zich voor het WK-voetbal in 1990, 1994 en 1998. In 1991 kreeg Pablo Escobar in La Catedral-gevangenis in Medellin bezoek van de Colombiaanse doelman René Higuita.
In 1994 werd voetballer Andrés Escobar (geen familie van Pablo Escobar) in Medellin vermoord nadat hij in eigen doel had geschoten. Daardoor lag Colombia uit het WK in de Verenigde Staten. "Dat verlies leidde tot woede bij mensen die hun geld hadden ingezet op de wedstrijd en sommige van die mensen hadden ongetwijfeld banden met de drugshandel", zegt voetbalfan Camilo Alejandro González.
Ook bij andere teams is sprake van banden met de drugshandel. De club Los Millionarios was eigendom van drugsdealer Gonzalo Rodríguez Gacha, die in 1989 vermoord werd bij een militaire operatie. De clan van de broers Rodríguez Orejuela, in 2004 uitgeleverd aan de VS, had aandelen in voetbalclub América de Cali.
González, supporter van Los Millionarios, vertrouwt erop dat de nieuwe clubvoorzitter José Roberto Arango het anders gaat aanpakken en nieuwe, legale investeerders zal zoeken voor zijn club. "Dat gebeurt nu ook bij América de Cali", zegt hij.