Caraïbische boeren lopen vast op voedseleisen VS en EU

Belastingen zijn niet meer de belangrijkste hindernis om toegang te krijgen tot grote markten, staat in een rapport van het programma Overcoming Technical Barriers to Trade (TBT) van de ACP-EU, een samenwerking tussen Europa en Afrikaanse, Caraïbische en Pacifische landen (ACP-landen). Volgens het rapport zijn het vooral de hoge eisen op gebied van hygiëne en plantgezondheid in exportmarkten en standaarden op het gebied van etikettering en verpakking.

De EU heeft er 15 miljoen euro voor uitgetrokken om de ACP-landen, voornamelijk voormalige koloniën, te helpen hun verwerkingsprocessen te verbeteren. Daardoor maken ze meer kans hun producten kwijt te kunnen op de Europese en Noord-Amerikaanse markt.

Voedselveiligheid

De Caraïbische Associatie voor Agribusiness (CABA) is een van de organisaties die gebruik maakten van het geld. Ze benutten het om hun leden voor te bereiden op de HACCP-certificering waarin voedselveiligheidsregels voor de levensmiddelenindustrie zijn vastgelegd. Ongeveer vijftien jaar geleden hebben de VS en de EU bepaald dat voedselproducten uit het buitenland HACCP-gecertificeerd moeten zijn.

Volgens Andre Gordon, ceo van TSL Technical Services Limited, komen in Groot-Brittannië jaarlijks een miljoen meldingen van ziekte als gevolg van voedsel voor. In 20.000 gevallen leidt dat tot ziekenhuisopname en in 500 gevallen overlijden mensen. De kosten van deze door voedsel veroorzaakte ziektegevallen bedragen 1,4 miljard pond (1,6 miljard euro) per jaar.

In de VS worden jaarlijks 48 miljoen mensen ziek door voedsel. Dat leidt tot gemiddeld 128.000 ziekenhuisopnamen en 3.000 doden. De kosten hiervan zijn ongeveer 77,7 miljard dollar per jaar, zei Gordon onlangs tijdens een conferentie over HACCP in Port of Spain, de hoofdstad van Trinidad en Tobago.

Cultuurverandering

Latijns-Amerika en het Caraïbische gebied leveren 90 procent van het fruit en 80 procent van alle groenten die in de VS geïmporteerd worden. Voor sommige landen uit de regio, waaronder Jamaica, Bolivia en de Dominicaanse Republiek, geldt echter dat een groot deel van het voedsel geweigerd wordt in Amerikaanse havens.

"Hoewel veel Latijns-Amerikaans en Caraïbische landen een goede acceptatiegraad hebben in vergelijking met andere landen die naar de VS en EU exporteren, doen enkele landen in deze regio het zeer slecht", staat in het rapport Adressing Food Losses due to Non-Compliance with Quality and Safety Requirements in Export Markets. Het rapport van de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) stelt dat op diverse plaatsen in de toeleveringsketen dingen misgaan en dat dat waarschijnlijk "een van de grootste frustaties van internationale kopers is."

Gordon, die de transformatie van de Jamaicaanse aki-industrie meemaakte totdat die kon voldoen aan de eisen van de Amerikaanse markt, legt uit dat het meestal ontbreekt aan technische capaciteit, kennis van de eisen en gebrek aan geld om de vereiste systemen te implementeren.

"Maar de benodigde cultuurverandering is waarschijnlijk de grootste hindernis om certificeringssystemen te implementeren. Als de eigenaar van een bedrijf geen visie heeft om een wereldwijde speler te worden, dan leveren het geld en de moeite weinig op. Veel bedrijven zien niet wat het kan opleveren om aan een certificeringsprogramma mee te doen."

Kleine bedrijven

In 2010, zegt Gordon, had het Caraïbische gebied het op één na laagste acceptatieniveau van alle regio's die voedsel exporteren naar de VS.

In een rapport uit maart vorig jaar, wijst de FAO op andere factoren die invloed hebben op de export vanuit het Caraïbische gebied. "De landbouw in de Caraïben kampt met een aantal flinke uitdagingen op het gebied van diversificatie en concurrentie: kleine en gefragmenteerde bedrijven, gebrek aan sterke boerenorganisaties, de arbeidskosten, vergrijzing onder boeren en onderwijs dat niet gericht is op de landbouwsector. De sector richt zich daarnaast nog te veel op traditionele exportgewassen.

Vassel Stewart, voorzitter van CABA, zegt dat de versnippering is aangepakt met de oprichting van Cabexco, een nieuwe overkoepelende organisatie voor kleine landbouwbedrijven. Cabexco koopt producten en diensten in namens de gezamenlijke leden, verzorgt de marketing van producten en wil nieuwe afnemers te bereiken. De bedoeling is om het op deze manier eenvoudiger te maken voor boeren om de kosten te dragen van aanpassing aan de exporteisen in Europa en de VS.