Wie sport, remt nieuwe vetvorming af

Irisine werd al in 2012 ontdekt door een team wetenschappers van de Harvard Medical School. In het vaktijdschrift Nature werd het hormoon voorgesteld als een middel dat verder ontwikkeld kon worden tot behandelingen tegen diabetes, obesitas en kanker.

Het Harvard-team legde de link tussen irisine en beweging: het hormoon zou immers toenemen onder invloed van intensieve lichaamsbeweging zoals lopen of fitness en op die manier “wit vet” omzetten in “bruin vet”. Van bruin vet is geweten dat het meer calorieën afbreekt dan sporten alleen.

Effect op vetweefsel en cellen

Na de hoera-berichten over irisine kwam een reeks tegenonderzoeken in 2015 die de werking van irisine in twijfel trokken. De conclusie van deze onderzoeken was dat de oorspronkelijke analyses niet voldoende degelijk waren uitgevoerd. Irisine zou inderdaad worden aangemaakt door mensen die sporten maar nooit in voldoende mate om enig zichtbaar effect te hebben.

Recent onderzoek naar irisine, geleid door Li-Jun Yang van de universiteit van Florida, concludeert echter dat verhoogde irisine-niveaus wel degelijk effect hebben op de vethuishouding in mensen. Yang en haar team zeggen zelfs dat zij de eerste studie voorleggen die verregaand blootlegt hoe irisine inwerkt op menselijke vetcellen en vetweefsel.

20 tot 60 procent minder vetcellen

Ze gebruikten voor het onderzoek vetweefsel van 28 vrouwen die een borstverkleining hadden ondergaan. Ze stelden het vet bloot aan irisine en zagen dat daardoor de UCP1-proteïne, cruciaal voor de verbranding van vet, vijf keer vaker voorkwam in de vetcellen.

Het aantal vetcellen in het weefsel dat werd behandeld met irisine was 20 tot 60 procent afgenomen in vergelijking met het weefsel van de controlegroep.

“We gebruikten menselijke vetcellen om te bewijzen dat irisine een positief effect heeft op de vethuishouding omdat het hormoon witte vetcellen omzet in bruine cellen en bovendien de mogelijkheid van het lichaam om vet te verbranden verhoogt”, zegt Yang.

Ook beschermd in de toekomst

De resultaten van dit onderzoek tonen opnieuw aan dat irisine wit vet omzet in bruin vet. Volgens de onderzoekers zal het hormoon irisine toenemen in het lichaam door inspanningen van spieren en hart. Naast de verbranding van vet zal ook de vorming van vetweefsel in de toekomst worden afgeremd.

De nieuwe studie is gepubliceerd in het American Journal of Physiology, Endocrinology and Metabolism en bevestigt het eerdere onderzoek en de veronderstelling dat irisine een veelbelovend element is in de strijd tegen obesitas en type 2-diabetes.

Yang zegt dat irisine een onderdeel kan vormen van nieuwe therapieën maar dat die nog niet voor meteen zijn. Ondertussen zegt ze dat “in plaats van te wachten op een wondermiddel, je jezelf goed kan helpen door je levensstijl aan te passen. Door lichaamsoefeningen te doen, produceer je irisine en dat heeft veel positieve effecten op je lichaam: vetverbranding, sterkere botten en betere cardiovasculaire gezondheid”, zegt ze.