Amerikaanse bedrijven niet transparant over conflictmineralen

Voor het rapport, Digging for Transparancy, namen de onderzoekers honderd rapporten door van bedrijven, inclusief Apple, Boeing en Tiffany & Co. Er werd gekeken in hoeverre de bedrijven rekening houden met de uit 2010 daterende wetgeving over conflictmineralen, de Dodd Frank Act. De bevindingen laten grote hiaten zien op het gebied van transparantie

Onder de nieuwe wet hebben meer dan duizend Amerikaanse bedrijven die mogelijk gebruik maken van conflictmineralen uit Centraal-Afrika, in 2014 voor het eerst een rapport ingediend bij de Securities and Exchanges Commission (SEC).

"De nieuwe wet biedt een kans om de toeleveringsketens wereldwijd op te schonen. Maar onze analyse laat zien dat de meeste bedrijven liever op de oude voet doorgaan dan dat ze de risico's verminderen dat hun aankopen gebruikt worden voor de financiering van gewapende groepen", zegt Carly Oboth, beleidsadviseur bij Global Witness.

Grote bedrijven hebben volgens haar veel geld geïnvesteerd om te wet tegen te werken. "Als ze dat geld hadden besteed aan fatsoenlijk onderzoek en rapportages over hun toeleveringsketen, had de consument nu met meer vertrouwen hun producten kunnen kopen."

Smartphones en laptops

De Democratische Republiek Congo (DRC) is een belangrijke bron van conflictmineralen, waaronder goud, tin, wolfraam en tantalium. Deze mineralen zijn essentieel voor elektronische apparaten zoals smartphones en laptops. Al vijftien jaar financieren gewapende groepen in het oosten van Congo hun operaties – en mensenrechtenschendingen – met geld uit de mijnbouwsector.

Volgens het rapport voldoen 79 van de 100 onderzochte bedrijven niet aan de eisen van de conflictmineralenwet. De meeste bedrijven doen te weinig moeite om de toeleveringsketen in kaart te brengen. Slechts 16 procent doet meer dan contact leggen met directe toeleveranciers, en zoekt ook contact met smelters en raffinaderijen die de mineralen bewerken. Meer dan de helft van de bedrijven rapporteert niet aan het hogere management als een risicofactor wordt aangetroffen in de keten.

"Consumenten willen weten wat er achter het logo van een product schuil gaat", zegt James Lynch, hoofd van het Business and Human Rights Team bij Amnesty International. "Bedrijven staan onder druk om te te garanderen dat het product in de schappen geen gruwelijk verhaal over conflicten en mensenrechtenschendingen met zich meedraagt. Dat voorkom je niet door vakjes aan te vinken op een formulier."