Pakistaanse proffen tegen regionalisering hoger onderwijs

De protesten begonnen kort nadat de Pakistaanse regering op 29 maart aankondigde dat de in 2002 opgerichte Commissie Hoger Onderwijs (HEC) zou verdwijnen. De bevoegdheden van de commissie worden grotendeels overgedragen aan de vier provincies in het land, terwijl enkele belangrijke functies zoals internatonale samenwerking, kwaliteitsbewaking en de verificatie van diploma's naar een nieuw orgaan gaan dat direct door de regering gecontroleerd wordt.

De voorbije weken hebben op verschillende plaatsen studenten en docenten geprotesteerd tegen de regionalisering. Ze vrezen dat buitenlandse geldschieters zullen afhaken, dat het niveau van het onderwijs erdoor zal zakken en dat Pakistaanse diploma's in het buitenland moeilijker gehomologeerd zullen raken. Er leeft ook angst voor de chaos die in de overgangsperiode kan ontstaan.

Hooggerechtshof

De tegenstanders hebben al één veldslag gewonnen. Het Hooggerechtshof heeft geoordeeld dat de Commissie Hoger Onderwijs moet blijven bestaan tot er een nieuwe onderwijswet wordt goedgekeurd waarin onderwijsexperts een inbreng hebben gehad. Maar veel Pakistaanse academici willen dat de er helemaal geen regionalisering komt.

"Kijk naar de knoeiboel die de provincies van het lager en het secundair onderwijs hebben gemaakt", zegt het Jamshed Hashim, een docent organische chemie aan de Universiteit van Karachi. Ondanks de honderden miljoenen euro's die donorlanden de voorbije jaren in het lager onderwijs in Pakistan pompten, loopt slechts twee derde van alle kinderen er school – veel minder dan in vergelijkbare landen als India of Bangladesh.

"En vergelijk dat eens met de vooruitgang die gemaakt werd in het hoger onderwijs onder het toezicht van de Commissie Hoger Onderwijs", zegt Hashim. Volgens experts is het aantal internationale wetenschappelijke publicaties door Pakistaanse onderzoekers de voorbije tien jaar verzesvoudigd. Het aantal universiteitsstudenten is gestegen van 300.000 in 2002 tot 900.000 vorig jaar, zegt professor Attaur Rahman, een voormalige voorzitter van de Commissie Hoger Onderwijs. De faculteiten ingenieurswetenschappen zijn zelfs tien keer groter geworden dan acht jaar geleden.

Hulpkraan dicht

De regionalisering zet naar schatting duizend lopende onderzoeksprojecten op de helling. Het is niet duidelijk of de provincies het geld zullen vinden dat nodig is om ze verder te zetten, al zegt de Pakistaanse overheid dat de federale staat zal blijven bijspringen tot de provincies alle noden zelf kunnen dekken. Vijfduizend Pakistaanse studenten die met een beurs in het buitenland studeren, weten ook niet of ze steun zullen blijven krijgen. 

Rahman waarschuwt ook dat de Wereldbank een lening van 300 miljoen dollar (209 miljoen euro) voor het hoger onderwijs in Pakistan zal intrekken die de instelling pas vorige maand toekende. Volgens Rahman stelde de Wereldbank als voorwaarde dat de Commissie Hoger Onderwijs zou blijven bestaan. USAid, het officiële ontwikkelingsagentschap van de VS, houdt voorlopig een bijdrage van 250 miljoen dollar (175 miljoen euro) voor wetenschappelijk onderzoek in tot er meer duidelijkheid is.

De hervormingen hebben de steun van alle politieke partijen in het land. Kwatongen beweren dat de beslissing om de Commissie Hoger Onderwijs af te schaffen er gekomen is omdat veel parlementsleden valse universiteitsdiploma's hebben. Het Hooggerechtshof had de Commissie vorig jaar opgedragen de diploma's van alle parlementsleden te onderzoeken. Zeker 47 van de politici waren al door de mand gevallen.