Wachten op de volgende ramp na Katrina

Ondanks het feit dat de internationale gemeenschap er tijdens de recente klimaatconferentie in Doha in niet slaagde een goed akkoord te bereiken om de opwarming van de aarde tegen te gaan, zal voorbereiding op rampen in de komende jaren steeds belangrijker worden. Vooral voor mensen die wereldwijd dichtbij water wonen.

Sommige delen van New Orleans zijn nog steeds niet hersteld na de orkaan Katrina. Huizen zijn daar afgebroken, maar niet opnieuw opgebouwd. De delen van New Orleans die wel hersteld zijn, zijn drastisch veranderd. Woningbouwverenigingen die zich richtten op mensen met lage inkomens, verdwenen. Openbare scholen zijn geprivatiseerd. En de nieuwe huizen en bedrijven zien er anders uit.

"Dit gebeurt overal", zei Marilyn Self, manager van het Disaster Readiness-programma van het Rode Kruis in Groter Atlanta, afgelopen week tijdens een symposium in Atlanta. "Het wordt nooit meer hetzelfde, zelfs als elk huis herbouwd wordt. De middelbare school ziet er nu anders uit. Het is niet meer jouw school van vroeger."

Megakerken

"Iedereen heeft persoonlijk de verantwoordelijkheid zich voor te bereiden op een ramp", zei Winston Minor, voorzitter van de commissie Openbare Veiligheid van de Concerned Black Clergy of Atlanta, een organisatie van voornamelijk Afro-Amerikaanse dominees. Hij adviseerde mensen altijd voor minstens drie dagen eten en water in huis te hebben, en een verbandtrommel.

"FEMA, het federale bureau voor Rampenbestrijding, verwacht dat je je minstens drie dagen zelf kunt redden", zei Minor. Maar de gemeenschap heeft ook de verantwoordelijkheid hulp mogelijk te maken, zei hij. "Iedereen moet daarover voorgelicht worden."

Het Rode Kruis is al sinds 1881 een van de belangrijkste hulpverleners bij rampen. De mogelijkheden van het Rode Kruis hangen echter deels af van partnerschappen die worden aangegaan op plaatselijk niveau, zei Self. Een van de grootste problemen van het Rode Kruis tijdens en vlak na rampen, is het regelen van opvang. "We hebben plaatsen nodig waar een paar duizend mensen opgevangen kunnen worden. We proberen daarover in gesprek te gaan met de megakerken, maar er is nog geen afspraak. We krijgen altijd te horen: "Je hoort nog van ons". En vervolgens horen we niets meer."

Transport is ook een probleem. Er zijn lokale buschauffeurs nodig om te helpen mensen te vervoeren als er een orkaan dreigt. "Deze chaufferus moeten weten dat er een beroep op hen kan worden gedaan. Werknemers van openbare bedrijven hebben een rol in het rampenplan", zei Self. Plaatselijke organisaties moeten al voordat een ramp plaatsvindt, daarover afspraken maken.

Hoge huren

Een van de belangrijkste problemen na de orkaan Katrina was de drastische afname van het aantal goedkope huizen. "Een betaalbaar huis is momenteel moeilijk te vinden in New Orleans en de huren zijn erg hoog", zei Marie Victoire, medeauteur van Not Meant to Live Like This, een boek over de voorbereiding op rampen. "Daardoor is het erg lastig voor mensen met een laag inkomen om terug te keren."

Woningen van woningbouwverenigingen werden vervangen door huisvesting voor gemengde inkomens. Vier woningbouwprojecten die samen 5.000 woningen telden, werden afgebroken na de orkaan Katrina. Vervangende huisvesting is er nog niet. Er zijn wel plannen, maar daarin wordt uitgegaan van maximaal duizend goedkope woningen. De rest moet tegen marktwaarde beschikbaar worden gesteld.

"Voormalige bewoners hebben geen recht op terugkeer. Er zijn talloze manieren om hen weg te houden", zegt Jay Arena, docent sociologie aan het College of Staten Island. Arena woonde in New Orleans ten tijde van de orkaan. "De politieke en economische elite zag in Katrina een ideale kans om de neoliberale privatiseringsagenda door te drukken, en de demografie op raciaal gebied en qua sociale klasse te veranderen. Dat hebben ze gedaan door duizenden woningen die hard nodig waren en nauwelijks beschadigd, af te breken", zegt Arena.

Veel mensen met lage inkomens betaalden voor de orkaan Katrina 200 tot 400 dollar per maand voor een woning in een vervallen wijk. Na Katrina werden de woningen gerenoveerd en stegen de huurprijzen tot 700 á 800 dollar per maand.