Volop PFAS op onze skipistes

In de bodem van populaire skigebieden in de Oostenrijkse Alpen zijn maar liefst veertien verschillende soorten chemicaliën aangetroffen, stoffen die worden verwerkt in de wax waar het materiaal mee wordt behandeld.

De aangetroffen hoeveelheden waren vele malen hoger dan in gebieden die niet dienen als skipiste, blijkt uit onderzoek van het James Hutton Institute in Aberdeen en de Universiteit van Graz in Oostenrijk.

PFAS worden gelinkt aan ernstige gezondheidsproblemen zoals kanker, verminderde vruchtbaarheid en leverschade.

Alomtegenwoordig

PFAS of forever chemicals hebben honderden jaren nodig om af te breken in het milieu. Ze stapelen zich onder meer op in de grond, inclusief in grondwatersystemen.

“Er was al een tijdje bezorgdheid over het gebruik van PFAS in skiwax”, zegt hoofdonderzoeker Viktoria Müller. Haar studie toont aan dat er zowat overal waar geskied wordt hogere concentraties PFAS te vinden zijn in de ondergrond. “Maar zelfs als er niet geskied wordt, zijn er nog steeds kleine hoeveelheden terug te vinden, omdat deze chemische stof zich al zo wijd verspreid heeft in het milieu.”

Verschillende internationale ski-organisaties hadden het gebruik van wax met PFAS ondertussen al verboden, maar de handhaving heeft lange tijd op zich laten wachten omdat er nog geen geschikte testmethodes beschikbaar waren.

Eind oktober werd voor het eerst een skiër gediskwalificeerd na een wedstrijd tijdens de Alpine World Cup in Oostenrijk, omdat ze betrapt werd met PFAS op de ski's.

De onderzoekers deden ook tests op zes verschillende waxen voor commercieel gebruik die ze aankochten in 2021, voor het verbod op fluor wax, een type wax die PFAS bevat. Vijf van de zes producten bleken de vervuilende stof te bevatten.

PFAS is een groep van meer dan twaalfduizend chemicaliën, en werd voor het eerst gebruikt in de jaren 1940 op huishoudelijke producten van braadpannen tot waterdichte jassen.