Psychiatrische voorgeschiedenis van ouderen vaak niet gekend in woonzorgcentrum

“Bewoners hebben dringend nood aan meer en betere psychische zorg”, zegt onderzoeker Katrin Gillis van hogeschool Odisee naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek.

Tegelijk waarschuwt Zorgnet Icuro, het Vlaams netwerk van zorgorganisaties, bij de start van de 'Ouderenweek' vandaag, dat er in de volgende jaren minstens zevenduizend extra plaatsen nodig zijn in de Woonzorgcentra. Dat heeft alles te maken met de vergrijzing van onze samenleving die zich onveranderd doorzet.

Psychiatrische diagnose 

Vandaag zijn er in Vlaanderen ongeveer 220.000 85-plussers, in 2040 zal dat cijfer stijgen tot 350.000.

Tegelijk neemt het aantal bewoners met complexere zorgbehoeften in woonzorgcentra toe, zegt Gillis. “Zorgverleners worden geconfronteerd met een groeiende diversiteit en complexiteit aan bewonersprofielen”, zegt ze. “Zo was er lang geen duidelijk beeld over het aandeel bewoners dat ooit een psychiatrische diagnose kreeg. Ons onderzoek toont aan dat het om zo’n 1 op de 5 bewoners gaat.” 
 
“Verhuizen naar een woonzorgcentrum, plots moeten samenleven met leeftijdsgenoten: dat zijn in se al factoren die de kwetsbaarheid van een oudere kunnen verhogen”, vult mede-onderzoeker Hilde Lahaye aan. “Bewoners met een diagnose zijn kwetsbaarder voor herval in het eerste jaar na verhuis. Het aanpassingsvermogen wordt uitgedaagd en de regulatie van stress en spanning kan heel erg onder druk komen te staan.”
 
“Depressie, maar ook verslaving en psychose zijn veelvoorkomende diagnoses binnen deze groep. Een depressie maakt geen deel uit van een normaal verouderingsproces en vraagt dan ook een gespecialiseerde aanpak”, verklaart Lahaye. 

Zorgpersoneel niet genoeg voorbereid

Zorgpersoneel is vaak onvoldoende voorbereid op bewoners met zulke psychiatrische bagage, weet ook Natacha Martens, verantwoordelijke in woonzorgcentrum De Spoele in Sint-Niklaas. “Bij de helft van de psychiatrisch kwetsbare bewoners is er bovendien sprake van een dubbeldiagnose”, voegt Gillis toe. “De oudere heeft dan zowel een psychiatrische als een neurocognitieve stoornis, zoals dementie of de ziekte van Parkinson.”
 
Volgens haar is de overheidsfinanciering nu te veel gericht op de fysieke toestand van bewoners, niet op hun psychische of sociale situatie. “Dat moet anders. We moeten toewerken naar de best passende zorg, rekening houdend met de zorgnoden van elke oudere.”