Na jaren van relatieve rust: Syrische enclave Idlib opnieuw onder vuur

Voor het eerst in vier jaar is de provincie Idlib in het noordwesten van Syrië opnieuw getroffen door zo’n grote golf van geweld. Artillerie- en luchtaanvallen verwoesten woonwijken en cruciale infrastructuur zoals ziekenhuizen, scholen en een elektriciteitscentrale, met burgerslachtoffers en massale ontheemding tot gevolg.

De militaire escalatie begon op donderdag 5 oktober. Op 8 oktober bevestigden lokale gezondheidsfunctionarissen het dodental: minstens 36 doden en 201 gewonden, waaronder 38 vrouwen en 48 kinderen. De werkelijke cijfers liggen waarschijnlijk hoger gezien veel communicatielijnen doorgeknipt zijn. Volgens de Verenigde Naties zijn ongeveer 25.000 mensen op de vlucht geslagen vanwege het geweld.

Laatste bastion

De noordwestelijke provincie, tegen de grens met Turkije, geldt als een van de laatste gebieden die door oppositiegroepen gecontroleerd wordt sinds het begin van de Syrische burgeroorlog in 2011. Sinds 2018 hebben de troepen van president Assad, met de steun van Rusland, verschillende keren geprobeerd om de controle over Idlib te heroveren.

Een overeenkomst in maart 2020 tussen de Russische president Vladimir Poetin, bondgenoot van Assad, en de Turkse president Recep Erdogan heeft tot voor kort een escalatie voorkomen. Maar sinds donderdag flakkert het geweld dus weer op.

“Voor veel van de families die hun huizen ontvluchten zijn geraakt, is dit helaas een terugkerende beproeving” zegt David Carden, die de hulpverlening voor de VN coördineert in Syrië. Hij is naar eigen zeggen ook gealarmeerd door berichten over humanitaire voorzieningen die worden getroffen. “Ongeacht de omstandigheden moeten burgers en civiele infrastructuur gespaard blijven van de gevolgen van vijandelijkheden”, aldus Carden,

Verboden wapens

“Bij elke escalatie betalen onschuldige burgers de ultieme prijs”, zegt een arts van de in Frankrijk gebaseerde medische hulporganisatie UOSSM (Union of Medical Care and Relief Organizations) vanuit een ziekenhuis in Idlib. “Families zijn moe. Wij zijn moe, maar we zullen altijd alert blijven en klaar staan om levens te redden en hun pijn te verlichten.”

Eén aanval vond plaats op slechts 50 meter afstand van een medische faciliteit van UOSSM, een van de weinige hulporganisaties die nog actief is in het gebied. Voorlopige berichten suggereren het gebruik van internationaal verboden wapens. In het verleden hebben mensenrechtenorganisaties het gebruik van clustermunitie en zogeheten barrel bombs - wapens ontworpen om zoveel mogelijk willekeurige slachtoffers te maken - door de troepen van Assad in Idlib vastgesteld.