Maleisiërs pikken besparingsplan regering niet

Idris Jala, hoofd van de performantie-eenheid (Pemandu) van de regering, wond er geen doekjes om: als Maleisië het mes niet zet in subsidies en andere overheidsuitgaven, dan is het land over negen jaar failliet.

Zijn waarschuwing komt er net voordat eerste minister Najib Razak de details bekend maakt van zijn Nieuw Economisch Model (NEM). Hij doet dat overmorgen (donderdag), wanneer het parlement het tiende Maleisiëplan, een economisch vijfjarenplan, bespreekt.

Het NEM heet een marktvriendelijk programma te zijn dat Maleisië wil omvormen tot een hoge-inkomensland en tegelijk de 40 procent armere huishoudens helpt.

Lekken

Veel Maleisiërs wijten de financiële problemen van het land aan de regering. Als de regering echt geld wil besparen, dan moet ze eerst de "lekken" in de uitgaven dichten en de corruptie indijken. Er gingen miljarden naar regeringsprojecten die weinig hebben opgeleverd, zeggen critici.

"Schrap zeker de verspillende subsidies", zegt politiek commentator Abang Benet. "Maar zorg er alstublieft voor dat de meest gemarginaliseerde groepen subsidies blijven krijgen want zij hebben die het meest nodig. Waarom zou je ook de armen en meest gemarginaliseerde mensen straffen voor de subsidie-excessen van de huidige coalitie."

Schuld

Als de regering het mes niet zet in de subsidies, waarschuwt Idris Jala, dan groeit de openbare schuld van het land tegen 2019 tot 100 procent van het bruto binnenlands product. Vandaag bedraagt de schuld 54 procent van bbp. "We willen geen Griekenland worden", zei hij.

Pemandu richtte in maart een Rationalisatielab voor Subsidies op, dat alle subsidies moet onderzoeken met het oog op besparingen. Op 27 mei kon de bevolking reageren op een reeks voorstellen, gaande van plannen om stapsgewijs de oliesubsidies af te schaffen, over de verhoging van de wegentol, tot de afschaffing van sommige onderwijstoelages.

Bij dat openbaar onderzoek bleek dat bedrijven vorig jaar 18 miljard ringgit (4,5 miljard euro) van de 74 miljard ringgit (18,6 miljard euro) aan beschikbare subsidies hadden gekregen. De armen hadden slechts 1,7 miljard ringgit ontvangen (430 miljoen euro).

Shocktherapie

Idris, die ook minister is, probeerde met zijn voorspelling het land vooral duidelijk te maken dat een shocktherapie nodig is. Subsidies zouden de markt alleen maar vertekenen en overheidsgeld laten wegvloeien dat gebruikt kan worden voor meer gerichte projecten ten behoeve van de bevolking, zegt hij.

"Goedkope huizen die voor de armen bestemd zijn, worden nu gekaapt door de middenklasse", schrijft Azam Aris in zijn column in het zakenweekblad Edge. "Goedkope brandstof die het transport betaalbaar moet maken voor de armen en lage inkomens, komt nu vooral ten goede van BMW- en Mercedesbezitters."

Anderen, zoals Charles Santiago, oppositielid in het parlement, zien de afschaffing van subsidies als een stap in de richting van een neoliberaal economisch beleid dat grote bedrijven bevoordeelt. In zo'n beleid past ook de privatisering van basisdiensten en de stapsgewijze belastingsvermindering voor bedrijven. "Dat is de verkeerde aanpak in een land met veel armen en een hoog inkomensverschil tussen rijk en arm", zegt Santiago.

Idris stelt dat nu juist meer gerichte subsidies voor de armsten mogelijk worden. "We zullen geld blijven geven voor onderwijs, met beurzen, schoolboeksubsidies, voeding, enzovoort."

Door de vele kritiek kondigde premier Najib vandaag aan dat de regering nog niet definitief heeft beslist welke subsidies geschrapt worden.