Costa Rica wil veroordeling voor ivf-verbod voorkomen

Costa Rica verbiedt in-vitrofertilisatie sinds 2001, een gevolg van een uitspraak van het Hooggerechtshof. Dat oordeelde dat ivf het recht op leven schendt van de embryo's die niet in de baarmoeder worden geplaatst.

Een jaar later trokken tien Costa Ricaanse paren naar de Inter-Amerikaanse Commissie voor Mensenrechten, een orgaan van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS). Ze vonden dat het verbod hun recht op ouderschap schond.

De commissie bekritiseerde het verbod toen. In augustus dit jaar ging ze nog verder. Ze spoorde de Costa Ricaanse overheid aan ivf te legaliseren omdat het verbod de fundamentele rechten van de paren schond. Ze stelde dat de uitspraak van het Hooggerechtshof niet verzoenbaar is met de Amerikaanse Conventie voor Mensenrechten. Artikel 17 van die conventie bepaalt dat elke man en vrouw het recht hebben een gezin te vormen.

Deadline

De commissie gaf Costa Rica tot 2 februari 2011 de tijd om het verbod ongedaan te maken. Gaat het daar niet op in, dan wordt het land voor het Inter-Amerikaanse Hof voor Mensenrechten gebracht, eveneens een instelling van de OAS. Tegen uitspraken van dat hof, dat toevallig zijn zetel heeft in de Costa Ricaanse hoofdstad San José, kan men niet in beroep gaan.

Om dat te vermijden heeft de conservatieve regering van president Laura Chinchilla een wetsontwerp naar het parlement gestuurd. Het staat ivf toe maar bepaalt dat elk eitje dat in het laboratorium bevrucht is, in de baarmoeder moet worden gebracht. Ouders die een ivf-behandeling willen, moeten ook een speciale psychologische test ondergaan.

Tegenstanders van het verbod zijn niet overtuigd. Wat de regering voorstelt, "betekent een ernstig risico voor de vrouw en het kind", zegt Germán Trejos, advocaat van de ouders. "Het standpunt is niet veranderd, het is een manier om tijd te winnen", zegt Andrea Bianchi, een van de ouders die naar de Inter-Amerikaanse Commissie trok.

Paus

De katholieke kerk en ook de evangelische kerken in het land verzetten zich tegen het wetsontwerp omdat ze het verbod gehandhaafd willen zien. Paus Benedictus XVI riep Costa Rica begin deze maand op "de rechten van het ongeboren kind niet te schenden met wetten die in-vitrofertilisatie en abortus toestaan."

De regering kwalificeerde de oproep van het Vaticaan als "een inmenging in interne aangelegenheden." Ook de ouders die ivf willen, laken de oproep. "De kerk mengt zich op buitensporige wijze in de Costa Ricaanse samenleving", zegt Andrea Bianchi. "De bisschoppen mengen zich actief in de politiek."