Anti-homotherapie is springlevend in Oeganda

Een undercoverjournalist kreeg in Mulago, het grootste openbare ziekenhuis van Oeganda, te horen dat zijn 17-jarige broertje genezen kon worden van zijn homoseksuele gevoelens. 

“Als iemand van zijn homoseksualiteit af wil, leggen we daarvoor contact”, zei de receptionist van de hiv-kliniek van het ziekenhuis, die zich richt op ‘risicogroepen’ inclusief lgbtq’ers. Een van de contactpersonen van het ziekenhuis is pastor Solomon Male, een plaatselijk bekende anti-homoactivist. De journalist kreeg ook het telefoonnummer van een man “die hier ooit patiënt was” en “nu geen homoseksueel meer is.”

USAID

Hulporganisatie USAID, die stelt een lgbtq-inclusieve omgeving te willen stimuleren, doneerde in 2019 420.000 dollar aan het Most At Risk Populations Initiative (MARPI) dat deze kliniek runt. Maar het is niet duidelijk of (een deel van) het geld specifiek naar deze kliniek ging. 

Wel is het een van de voorbeelden van gezondheidscentra in Oeganda die volgens de undercoverjournalisten die werden ingezet, doorverwijzen naar controversiële therapieën om van homoseksualiteit te genezen, stelt OpenDemocracy.

Soortgelijke doorverwijzingen werden gedaan in drie ziekenhuizen van het Uganda Catholic Medical Bureau (UCMB). Dit netwerk ontving meer dan 1 miljoen dollar van USAID tussen 2019 en april van dit jaar. Ook hier is echter niet duidelijk of deze specifieke ziekenhuizen (een deel van) dit geld ontvingen.

Bijbelteksten

Een van deze drie ziekenhuizen, Nsambya, de grootste particuliere gezondheidsfaciliteit, verwees door naar Cabrine Mukiibi, een psycholoog in een buitenwijk van Kampala die Freudiaanse theorieën combineert met bijbelteksten en homovijandige diagnoses stelt.

Mukiibi, die ook als personeelsadviseur werkt bij Nsambya, stelde onder meer dat seks zonder voortplanting “demonisch wordt”. Daarna adviseerde hij “exposure-therapie”, bijvoorbeeld het aannemen van een huishoudhulp tussen 18 en 20 jaar, waartoe het homoseksuele broertje van de journalist zich aangetrokken zou kunnen voelen.

Verontrustend

Een woordvoerder van de Amerikaanse ambassade in Kampala, Anthony Kujawa, zegt in een reactie dat de financiering van USAID bedoeld is voor hiv- en aidszorg, en dat meldingen dat dit geld mogelijk aangewend wordt voor “conversietherapie” voor homoseksuelen, onderzocht zullen worden.

Rosco Kasujja, directeur mentale gezondheid bij de School of Psychology van de Makerere University, noemt de bevindingen “verontrustend”. Hij wijst op een gebrek aan nationale regulering voor psychologen, waardoor er geen garantie is dat alle patiënten kwalitatieve zorg krijgen. 

Verboden in diverse landen

Volgens homorechtenbeweging ILGA (International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association) hebben wereldwijd meer dan 65 beroepsverenigingen van artsen en psychologen de conversietherapie, bedoeld om iemands homoseksuele of biseksuele geaardheid te ‘genezen’, veroordeeld. 

Drie landen (Brazilië, Ecuador en Malta) hebben deze praktijken verboden – die variëren van ‘gesprekstherapie’ tot fysieke ‘behandelingen’, inclusief zogenoemde aversietherapie. Duitsland heeft ze verboden voor minderjarigen. In Nederland is vorige maand een initiatiefwet ingediend om therapieën voor homoconversie te verbieden.

OpenDemocracy sprak met lokale onderzoekers in Oeganda om de ervaringen van twintig Oegandezen die dergelijke therapieën ondergingen, te documenteren. De geïnterviewden stelden dat het “voelde als moord” en dat ze leden aan “depressies en angsten”, suïcidale gedachten kregen en afhankelijk werden van medicijnen.