Zuid-Soedan leeft toe naar referendum

Hij zegt dat hij droomt van de dag waarop hij mag stemmen, om zo te zorgen voor een betere toekomst voor hemzelf en zijn gezin.

Het langverwachte referendum van zondag is het laatste stadium van de implementatie van het Soedanese vredesakkoord (Comprehensive Peace Agreement, CPA) uit 2005. Met dat akkoord eindigde de oorlog tussen Noord- en Zuid-Soedan, de langste burgeroorlog in Afrika.
 
"Er liggen grote uitdagingen voor ons en daar moeten we op voorbereid zijn, want het Noorden zal van tijd tot tijd voor bedreigingen zorgen, zelfs als we ons afscheiden", zegt Kiri.

Soevereine staat

Volgens analisten kwamen tijdens de burgeroorlog, die 21 jaar duurde, 2,5 miljoen mensen om. De CPA stelde een interim-periode van zes jaar in, waarin de bevolking van Zuid-Soedan kon bepalen of de partijen van de CPA - de regerende Nationale Congrespartij (NCP) en de zuidelijke tegenhanger, de Soedanese Volksbevrijdingsbeweging (SPLM) - eenheid tot een aantrekkelijk optie gesmeed hadden.

Er zijn twee opties bij het referendum: Zuid-Soedan stemt voor de verdere eenheid van Soedan, het regeringssysteem en de nationale interim-grondwet die onder de CPA werd opgesteld, of Zuid-Soedan stemt voor een onafhankelijke, soevereine staat.

Nu het referendum dichterbij komt, is de algemene opinie dat Zuid-Soedanezen zullen stemmen voor onafhankelijkheid. 

Waarnemers

Het Carter Center heeft aangekondigd dat de voormalige Amerikaanse president Jimmy Carter, voormalig VN-secretaris-generaal Kofi Annan, de voormalige Tanzaniaanse premier Joseph Warioba en John Hardman, voorzitter en CEO van het Carter Center, de internationale waarnemersdelegatie van het centrum zullen leiden. Het Carter Center stuurt meer dan honderd waarnemers naar Soedan en overzeese stemlocaties om het stemmen en het tellen van de stemmen te controleren.

De referendumcommissie heeft aangekondigd dat Soedanezen buiten Soedan in acht landen kunnen stemmen. Het gaat om Australië, de Verenigde Staten, Canada, Groot-Brittannië, Egypte, Ethiopië, Kenia en Oeganda. In Zuid- en Noord-Soedan en in de acht andere landen zijn ruim 3,9 miljoen kiezers geregistreerd.

"Als de Zuid-Soedanezen voor onafhankelijkheid stemmen, dan zullen we zeggen: Gefeliciteerd, succes met de opbouw van het land, zorg er goed voor, en als jullie hulp nodig hebben, dan zijn wij bereid die te geven", zei de Soedanese president Omar Al-Bashir vorig week.
 
Bashir zei dat de regering nog steeds streeft naar eenheid, maar dat hij de eerste zal zijn die een onafhankelijk Zuid-Soedan erkent, als de zuiderlingen kiezen voor afscheiding.

John Bosco, een inwoner van Juba, zegt dat de Zuid-Soedanezen klaar zijn voor het referendum. "We tellen de dagen af. Iedereen wil maar één ding, afscheiding van het Noorden en een eigen land vormen."