Vaccinatie bereikt kwetsbaarste kinderen niet

Het rapport State of Inequality: childhood immunisation verscheen kort voor de jaarwisseling. Het bevat grotendeels goed nieuws. De vaccinatiegraad is gestegen en veel landen hebben ziekten volledig uitgeroeid. Toch wordt een groot aantal kinderen niet bereikt, concludeert de WHO.

De onderzoekers stellen dat ziekte een indicatie is van ongelijkheid. Of, in de woorden van Robin Nandy van Unicef, “een virus liegt niet.”

“De aanwezigheid van ziekte geeft aan waar het grotere probleem is te vinden”, legt hij uit. “Ziekte doet zich voor waar sprake is van zwakke gezondheidszorg of in oorlogsgebieden. Daar waar een laag inentingspercentage is, spelen zeer waarschijnlijk ook andere problemen. Er kan sprake zijn van ondervoeding bij kinderen, gebrek aan sanitaire voorzieningen of gebruikelijke kinderziekten zoals diarree en longontsteking.”

Sloppenwijken

De vaccinatiegraad voor ziekten zoals mazelen, polio en gele koorts is wereldwijd ongeveer 85 procent. Dat percentage verhogen is moeilijk. De grootste barrière daarbij is politieke wil, constateert de WHO.

“Als je die 80 procent eenmaal bereikt hebt, bevindt de overige 15 tot 20 procent zich op afgelegen locaties, bij achtergestelde bevolking”, zegt Nandy. “In veel landen gaat het om gemarginaliseerde bevolkingsgroepen. Politieke wil is dan extreem belangrijk, om een verandering van brede dekking naar dekking op basis van gelijkheid in gang te zetten.”

Er zijn volgens hem ook gebieden die zich “onder onze neus” bevinden, maar die geen prioriteit krijgen omdat de focus elders ligt. “Zoals sloppenwijken. Die komen vaak niet voor in bevolkingsdata en daarom krijgen ze geen prioriteit bij gezondheidsdiensten.”

Migratie

Nandy wijst op de snelle verstedelijking in de wereld en het groeiend aantal kinderen dat in vluchtelingenkampen belandt of op de vlucht is, als voorbeelden van de complexe omgeving waarin gezondheidsdiensten moeten functioneren. “Je moet actief op zoek gaan naar deze groepen om ze te bereiken. De gebruikelijke dienstverlening bereikt hen niet.”

Polio, dat wereldwijd bijna uitgeroeid was, maakte in 2015 en 2016 een opleving door bij de Pakistaans/Afghaanse grens. “In plaatsen als Beloetsjistan en Waziristan, waar veiligheidsproblemen spelen. Daardoor kunnen gezondheidswerkers in die gebieden moeilijk hun werk doen.”