Toekomst Nepalese weeskinderen onzeker na adoptiestop

"Kinderen zullen nu in grauwe weeshuizen moet blijven of, nog erger, bij gezinnen die hen niet willen", zegt Philip Holmes, adoptievader van twee Nepalese kinderen en directeur van de Esther Benjamins Trust-Nepal, een liefdadigheidsorganisatie met zetel in Groot-Brittannië.
Er bestaan geen betrouwbare cijfers over het aantal Nepalese kinderen dat jaarlijks wordt geadopteerd. Niet alleen weeskinderen komen in aanmerking, ook kinderen die door hun voogden of ouders vrijwillig zijn afgestaan aan onder meer weeshuizen.
Al jaren zijn er berichten over problemen met valse documenten, een gebrek aan transparantie bij de betalingen en corruptie bij het adoptieproces. Daardoor hebben elf landen de adoptie van Nepalese kinderen stopgezet: de Verenigde Staten, Canada, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Noorwegen, Zweden, Zwitserland, Spanje, Italië en Groot-Brittannië.

Rotte appels

Na gelijkaardige beschuldigingen had de Nepalese regering de buitenlandse adopties al eens geschorst in mei 2007, maar in januari 2009 werd de schorsing ingetrokken.
De problemen bleven bestaan. In februari publiceerde de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht, een intergouvernementele organisatie, een rapport dat het Nepalese adoptiesysteem zwaar onder vuur nam en grove onregelmatigheden meldde. De adoptievoorwaarden die Nepal in 2008 had uitgevaardigd, voldeden niet. Voor de elf landen was de maat toen vol.
"Enkele rotte appels besmeuren het imago van de hele sector", zegt Sher Jung Karki, staatssecretaris voor Vrouwen, Kinderen en Sociaal Welzijn.
"De sector wordt hoofdzakelijk door twee problemen geplaagd", zegt Upendra Keshari Neupane van het comité dat buitenlandse adopties onderzoekt voor de regering. "Het documentatieproces is slordig, wat zelfs nadelig is voor de dossiers van kinderen die gewoon in aanmerking komen voor adoptie. Het tweede probleem is de praktijk van sommige kindercentra om kinderen die niet voor adoptie in aanmerking komen, met valse documenten aan te bieden."

Enorm veel geld

"Het grote probleem is dat er enorm veel geld mee gemoeid is", zegt Philip Holmes. "Als men 8000 dollar moet betalen om een Nepalees kind te adopteren, waarvan 5000 dollar naar het kindertehuis gaat, dan vraag je om onregelmatigheden. In Nepal is 5000 dollar zeer veel geld. Het adoptiebedrag moet omlaag om onregelmatigheden in te dijken."
Staatssecretaris Karki zegt dat het adoptiebedrag in Nepal tamelijk laag is in vergelijking met andere landen. En instellingen hebben geld nodig om voor de vele andere kinderen die bij hen blijven, te zorgen.
Volgens Holmes moet de Nepalese regering het voordeel van de twijfel krijgen aangezien er enige vooruitgang is geboekt na de intrekking van de schorsing. "Toen ik mijn eerste kind adopteerde in 2006, had ik rechtstreeks contact met het kindertehuis, wat fout is. Maar mijn tweede kind kreeg ik in 2009 via een centraal toewijzingssysteem. Ik deed een aanvraag in mei en tot september, toen we hem uiteindelijk naar huis brachten, kregen we geen toestemming om hem te ontmoeten."
"De zaken gaan vooruit", zegt Karki. "We zijn het probleem in de kiem aan het smoren door een systeem op te zetten waarbij instellingen alleen kinderen kunnen opnemen na een grondige controle van hun achtergrond." De staatssecretaris kondigt ook zware straffen aan voor wie van de sector een geldmachine probeert te maken.