Stress door Covid-19? Dit doet muziek voor jou

Mensen die vastzitten door Covid-19 zijn overal ter wereld spontaan aan het zingen of het musiceren gegaan. Er klonk een versie van ‘Bella Ciao’ vanop balkons in Rome. Muzikanten van het Rotterdams Filharmonisch Orkest filmden zichzelf terwijl ze Beethovens ‘Ode an die Freude’ speelden (o.m. het Symfonisch Orkest van Colorado volgde dit voorbeeld). Hun individuele partijen werden samengevoegd tot een compilatiefilmpje onder de titel ‘From us, for you’.

Kinderen speelden al muziek om hun oudere buren op te fleuren en op Twitter deelden mensen zoveel ‘songs of comfort’, een initiatief van de wereldberoemde cellist Yo-Yo Ma, dat de hashtag even trending was.

Muziek biedt afleiding

Het virus mag mensen dan wel uit elkaar drijven, muziek heeft de kracht om terug te verbinden.   

“Muziek is een heel effectieve, gemakkelijke en goedkope manier om jezelf wat afleiding te geven”, zegt Silvia Knobloch-Westerwick, professor Communicatie aan de Ohio State University. “Heel vaak denken we aan bepaalde mensen als we naar muziek luisteren, het roept herinneringen op en helpt om ons verbonden te voelen met anderen. En dat is net een buffer tegen stress”, zegt ze. “Menselijke verbondenheid ervaren, doet het stressniveau dalen.”

Dat geldt voor de zingende mensen vanop hun balkons en de musicerende kinderen op de stoep of in tuinen, maar ook als je naar een liedje luistert waaraan je mooie herinneringen koppelt, gaat dit op.

Cortisol

“Luisteren naar muziek heeft een positieve invloed op het niveau van cortisol in het speeksel en kan de hartslag van een persoon verlagen”, zegt Knobloch-Westerwick.

Naar welke muziek je dan precies moet luisteren hangt af van persoon tot persoon, zegt Lindsay Warrenburg, die de relatie tussen muziek en emotie onderzoekt en dan specifiek de manier waarop muziek gevoelens van verdriet kan beïnvloeden.

“Onderzoek over de regulering van emoties stelt dat er verschillende manieren zijn om je gemoed te beïnvloeden”, zegt ze. “Maar in tijden van stress, zoals we die vandaag allemaal wel in mindere of meerdere mate voelen, is het zo dat dingen die je afleiding bieden en waarvan je weet dat ze je een positief gevoel geven, de twee beste strategieën zijn om in te zetten.”

Dat kan door het beluisteren van upbeat muziek, of van elke andere soort muziek die voor jou fijne herinneringen oproept.

Muzikale smaak

“Er is een cruciale periode in je leven om naar muziek te luisteren van circa je 12 tot je 22 jaar, we noemen dat de reminiscentie. Dan worden de meeste muzikale smaken gevormd”, zegt Warrenburg. “Uit onderzoek weten we dat de meeste emoties worden opgeroepen door muziek uit die periode te herbeluisteren.”  

Omdat we vaak hebben geleerd om van muziek te genieten in familiale kring of in grotere groepen, is het volgens de onderzoekster ook een manier om snel verbinding te voelen. “Misschien zag je je ouders genieten van bepaalde muziek, of speelde je vroeger in een bandje op school”, zegt Knobloch-Westerwick. “Vaak is muziek ook cultureel bepaald.”

Kracht van songs

Ten slotte kunnen muzikanten met hun muziek of muziekteksten bepaalde emoties oproepen waardoor we het gevoel hebben dat we niet alleen staan met onze gevoelens – de reden waarom breakup songs zo krachtig zijn om naar te luisteren als je zelf net een relatiebreuk achter de rug hebt.

En net dat gevoel, om niet alleen te zijn met je twijfels en zorgen, ook al moet er op dit moment afstand zijn van familie en vrienden, is zo krachtig om door deze crisis te geraken, zegt, Knobloch-Westerwick. “Muziek herinnert ons dat we hierin niet alleen staan.”