Religieus rechts lobbyt voor traditioneel gezin bij VN

Meer mensen dan voorheen stemden in 2016 op politieke partijen die er een conservatieve interpretatie van beide termen op na houden. Dat staat in sterk contrast met het beleid in sommige landen waar het homohuwelijk werd gelegaliseerd en de rechten van lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transgenders en interseksuelen (LHBTI) verbeterd.

Dit jaar zal echter opnieuw strijd gevoerd worden over de interpretatie van de termen huwelijk en gezin, zoals die verankerd zijn in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Religieuze groepen nemen in die discussie doorgaans een plaats achter de schermen in. Hun succes wordt vaak gemeten op basis van de mate waarin progressief beleid wel of niet aangenomen wordt.

Optimisme

De twee meest actieve en succesvolle spelers zijn het World Congress of Families (WCF), dat al lange tijd banden onderhoudt met Afrikaanse, Russische en Oost-Europese regeringen, en met conservatieve politici, en de Alliance Defending Freedom (ADF). De ADF, die werkt vanuit de joods-christelijke traditie, wist diverse successen te behalen in internationale rechtszalen. Beide organisaties hebben een consultatieve status bij de VN, een status die ze zelf zien als de sleutel tot hun succes.

Directeur Larry Jacobs van het WCF zegt dat, gezien het huidige politiek klimaat, het WCF en zijn aanhang redenen hebben voor optimisme. "De afgelopen vijftig jaar is het belang van het gezin fundamenteel ontkend", zegt hij, verwijzend naar gezinsstructuren die anders zijn dan de traditionele combinatie van man, vrouw en kind(eren). "Dat is grotendeels een gevolg van de agenda van de lobbyisten van de seksuele revolutie."

Een van de grootste successen van zijn beweging, zegt Jacobs, is de bescherming van artikel 16.3 (Het gezin is de natuurlijke en fundamentele groepseenheid van de samenleving en heeft recht op bescherming door de maatschappij en staat). "Andere groepen proberen de bestaande mandaten in de VN-mensenrechtenverklaring te herdefiniëren. Dat het gezin 'natuurlijk' is, is een van onze grootste successen."

Paus Franciscus

Paus Franciscus liet zich in soortgelijke bewoordingen uit tijdens zijn toespraak voor de Verenigde Naties. Hij noemde het gezin "de primaire cel van elke soort sociale ontwikkeling." Hoewel paus Franciscus acceptatie en tolerantie voorstaat ten opzichte van homoseksualiteit, heeft hij nooit blijk gegeven van steun voor niet-traditionele gezinssamenstellingen of genderidentiteiten die niet uitgesproken mannelijk of vrouwelijk zijn.

Het WCF coördineert conservatieve groepen en wordt in verband gebracht met grote internationale beleidsverschuivingen, zoals de Russische wet die het 'promoten' van niet-traditionele seksuele relaties verbiedt en het "gezinsvriendelijke" Hongaarse beleid. Het beleid in deze landen heeft volgens mensenrechtenorganisaties geleid tot een toename van vervolging van en geweld tegen LHBTI-burgers.

Leden en aanhangers van het WCF worden ook gelinkt aan wetgeving in Afrikaanse landen waarin homoseksualiteit verboden is, en het mislukken van de zogenoemde Estrela-resolutie in het Europees Parlement. De Estrela-resolutie wilde abortus vastleggen als mensenrecht en seksuele voorlichting standaardiseren.

Seksueel verward

Oppositie tegen deze rechtsreligieuze groepen is onder meer te vinden bij de LHBTI-groep Outright Action International, die zich eveneens beroept op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Outright stelt dat het vasthouden aan alleen de traditionele gezinsstructuur en het traditionele heteroseksuele huwelijk, een schending is van de mensenrechten.

"We moeten garanderen dat culturele redenen of 'traditionele' waarden niet gebruikt worden om de universaliteit van mensenrechtenprincipes te ondermijnen, of gelijke toepassing van bestaande wetgeving voor iedereen", zegt programmacoördinator Siri May van Outright. "Wij zijn dankbaar voor de steun van de voormalige VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon. Hij was een sterke voorstander van universaliteit."

De Alliance Defending Freedom kreeg in 2014 een consultatieve status bij de VN. De organisatie zet zich in voor "gebruik van taal die religieuze vrijheid bekrachtigt, de heiligheid van het leven, het huwelijk en het gezin." De ADF kan haar stem laten horen zodra er verdragen in het verschiet liggen die invloed hebben op die zaken, zegt Benjamin Bull van de ADF. Bull was tegen de steun die de voormalige secretaris-generaal Ban gaf aan LHBTI-rechten. Volgens hem werd daarmee voorrang gegeven "aan de eisen van seksueel verwarde individuen, boven die van andere individuen."

Westerse constructie

Larry Jacobs van het WCF wil erop wijzen dat zijn organisatie, die in de media en door mensenrechtengroepen bestempeld is als 'haatgroep' en "fel anti-homo", geweld niet goedkeurt. "Wij zijn niet anti-homo. Homoseksuelen zijn mensen die het natuurlijke gezin juist het meest nodig hebben. Wij willen de slachtoffers van de seksuele revolutie helpen, de slachtoffers van echtscheiding en de slachtoffers van een promiscue levensstijl. Als het om homoseksualiteit gaat, gaat het om de vraag hoe we omgaan met gebrokenheid."

May stelt dat op basis van de geschiedenis gesteld kan worden het gezinssamenstellingen niet altijd gebaseerd zijn op één man, één vrouw en twee kinderen. "Dat is vooral een westerse constructie. Er zijn veel voorbeelden van gezinnen die bestaan uit een stel van hetzelfde geslacht en kinderen. Gezinnen zijn erg belangrijk, maar ze moeten nooit in strijd zijn met de rechten van het individu.

António Guterres

Ondanks hun verschillende standpunten, zijn zowel Jacobs als May voorzichtig optimistisch over de benadering van de onlangs aangetreden VN-secretaris-generaal António Guterres, een katholieke socialist. "We verwachten dat de nieuwe secretaris-generaal er dezelfde interpretatie van mensenrechten en traditionele culturele waarden op na houdt als Ban Ki-moon", zegt May. "We voelen ons gesterkt door zijn verklaringen."

"Het zijn spannende tijden", zegt Jacobs. "Zelfs toen zijn partij zich tegen hem keerde inzake abortus, bleef Guterres trouw aan zijn geloof en waarden. Hij was niet bang om over de heiligheid van het menselijk leven te spreken, van de conceptie tot de dood."