Rechtse en progressieve haviken sturen aan op invasie in Syrië

Terwijl de progressieven gemotiveerd lijken te worden door de wens om het geweld te stoppen en te voorkomen dat dit zich buiten de landsgrenzen verspreidt, zien hun rechtse collega's, met name neoconservatieven – Amerikaanse interventie als een manier om Iran een slag toe te brengen.

"Het belangrijkste strategische doel is nog steeds om Iran te verslaan, onze belangrijkste vijand in de regio", stond dinsdag in een commentaar in de krant Wall Street Journal. "De risico's van een jihadistische overwinning in Damascus zijn er, in ieder geval op korte termijn, maar ze zijn te beheersen door Turkije en Israël. Een veel groter risico voor de stabiliteit in het Midden-Oosten en de Amerikaanse belangen, is Iraanse terreur gesteund door kernwapens."

De eensgezindheid onder beide groeperingen lijkt met name te maken te hebben met beschuldigingen dat Syrische veiligheidstroepen chemische wapens hebben gebruikt tegen opstandelingen. Ook groeit de angst dat de al twee jaar durende burgeroorlog buurlanden zal destabiliseren.

Deze week viel Israël twee doelwitten vlakbij Damascus aan en er gingen berichten dat de Libanese Hezbollah zich actiever in de strijd mengt. Beide ontwikkelingen geven de haviken munitie, met name de neoconservatieven, die al twintig jaar de Assad-dynastie het liefst zien verdwijnen. Het conflict in Syrië zien zij als een proxy-oorlog tussen Iran en Israël.

Oorlogsmoeheid

Oorlogsmoeheid en publieke desillusie over Amerikaanse interventies in Irak en Afghanistan, en de door president Barack Obama regelmatig geuite weerzin tegen een nieuwe oorlog in een moslimland, hielden de neoconservatieven en andere rechtse haviken tot voor kort op afstand. Maar een combinatie van het alsmaar stijgende dodental, de groeiende betrokkenheid van Hezbollah en de opkomst van radicale islamitische groepen binnen de opstand, heeft sommige progressieven naar het neoconservatieve kamp gejaagd. Ook het vermoeden dat Assad chemische wapens heeft gebruikt, speelt daarbij een rol.

Aangevoerd door de krant Wall Street Journal en de Weekly Standard van William Kristol, tonen de neoconservatieven zich het meest agressief onder de haviken, net zoals dat het geval was in de aanloop naar de oorlog in Irak. Wapens leveren aan opstandelingen – een optie die voor de regering het meest waarschijnlijk is als blijkt dat overheidstroepen daadwerkelijk chemische wapens hebben gebruikt – is voor hen niet genoeg.

Wall Street Journal spreekt over het instellen van een no fly-zone en luchtaanvallen op de troepen van Assad. "We sluiten de inzet van Amerikaanse grondtroepen en andere troepen niet uit als het gaat om het voorkomen van het gebruik van chemische wapens." Daarmee gaat het commentaar in tegen de opinie van de twee meest prominente Republikeinen in het Congres, senators John McCain en Lindsay Graham. Zij hebben herhaaldelijk gezegd tegen de inzet van grondtroepen te zijn.

Kristol schreef dit weekend in de Standard dat bewapening van rebellen waarschijnlijk "te weinig en te laat" is. Columnist Bret Stephens van Wall Street Journal kwam dinsdag met een heel specifiek advies. Obama moet volgens hem de startbanen van Syrische luchthavens onbruikbaar maken, een no fly-zone instellen boven West-Syrie, het Vrije Syrische Leger voorzien van zwaar materieel en mogelijke chemische wapens opsporen.

Progressieve haviken zijn minder precies over mogelijk acties, maar ze geven wel aan dat de noodzaak in te grijpen dringender wordt. Een eerste stap moet volgens hen het bewapenen van de rebellen zijn.