Meeste landen nemen geen maatregelen om "giftige" transvetten uit voeding te weren

In 2018 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor het eerst opgeroepen tot een wereldwijde ban op industrieel geproduceerde transvetzuren. Dat is een type onverzadigd vetzuur dat sinds 1950 op grote schaal wordt gebruikt in de voedingsmiddelenindustrie. Transvetten zitten onder meer in kant-en-klare maaltijden, chips en andere zoute snacks, voorverpakte koekjes, margarine, gebak, gefrituurde voedingsmiddelen en sauzen.

Volgens de WHO is het bewijs dat transvet een risico vormt voor de gezondheid overweldigend. De organisatie beveelt aan om de inname van transvetzuren te beperken tot maximum 1 procent van de totale dagelijkse energie-inname.

Transvet aan banden

Drieënveertig landen hebben sinds de oproep maatregelen getroffen om het gebruik van transvetten in voeding aan banden te leggen en hun bevolking te informeren over de gezondheidsrisico’s. Deze maatregelen beschermen in totaal 2,8 miljard mensen.

De WHO erkent dat dit een vooruitgang is maar waarschuwt in het rapport wel dat nog steeds vijf miljard mensen gevaar lopen. De vooropgestelde doelstelling om in 2023 transvet definitief de wereld uit te helpen is ook onhaalbaar gebleken, zegt de WHO, die berekende dat de inname van transvet verantwoordelijk is voor zo'n 500.000 vroegtijdige sterfgevallen door toedoen van hartkwalen per jaar.

Hoort niet thuis in voedsel

“Transvet heeft geen bekende voordelen en brengt enorme gezondheidsrisico’s en kosten voor de gezondheidszorg met zich mee”, aldus de directeur-generaal van de WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus. “Het elimineren van transvet is kosteneffectief en zou grote voordelen opleveren voor de gezondheid. Eenvoudig gezegd: transvet is een giftige chemische stof die dodelijk is en niet in voedsel thuishoort. Het is tijd om er eens en voor altijd komaf mee te maken.”

Negen van de zestien landen met veel overlijdens die aan de inname van transvetzuren worden gekoppeld, blijken amper beleid te hebben geïmplementeerd om de bevolking te beschermen. Het zijn Australië, Azerbeidzjan, Bhutan, Ecuador, Egypte, Iran, Nepal, Pakistan en de Republiek Korea.

De landen die wel een goede manier hebben gevonden om met de gevaren van transvetzuren om te gaan, situeren zich vooral in Europa en Noord-Amerika, maar ook verschillende middeninkomenslanden adopteren dit beleid, waaronder Argentinië, India, en Oekraïne. Voor Mexico, Nigeria en Sri Lanka zijn dit jaar hervormingen gepland om het gebruik van transvetzuren in voedingsmiddelen aan banden te leggen.

Transvetten kunnen in veel gevallen vervangen worden door alternatieven, zoals gezondere oliën en vetten. In Europa mag er per 100 gram vet nog maar maximaal 2 gram transvet voorkomen in koekjes, zoute snacks, instantsoep en andere industrieel geproduceerde voeding. In de VS zijn transvetten al sinds 2015 volledig verboden.