Koffieboeren Guatemala zoeken antwoord op klimaat en speculatie

De Guatemalteekse koffieboeren, die 95 procent van hun productie uitvoeren, willen opnieuw het productievolume van twaalf jaar geleden, het volume van voor de internationale koffiecrisis, bereiken.

"Koffie blijft een van de economische pijlers van het land, en voor de kleine boeren is koffie van zeer groot belang. Maar we moeten de focus verleggen", zegt producent Jairo Fuentes van coöperatie Adelante Chanmagua in het oostelijke departement Chiquimula.

Starbucks

De koffieproducenten stappen nu in certificatiesystemen zoals dat van Starbucks, Fairtrade International (FLO) en Utz Kappé. "We spreken niet langer over de productie van conventionele koffie maar over de productie van koffie van topkwaliteit", zegt Fuentes. "En we moeten naar certificatie streven, want er zal een moment komen dat men koffie niet meer zal kunnen commercialiseren als hij geen certificaat heeft."

Met het certificaat "garandeert men vier zaken: een goede behandeling van de werknemers, geen gebruik van verboden chemische producten, een correcte herkomst van de koffie en een goede kwaliteit. Dat geeft de koffie een toegevoegde waarde van 10 tot 20 dollar (7,8 tot 15,6 euro) per centenaar (46 kilogram)."

Speculatie

De leden van Fuentes' coöperatie, die samen 600 hectare bewerken, hebben hun productie ook gediversifieerd. "Om niet alleen van koffie af te hangen hebben we een programma dat koffie met fruitplanten afwisselt. Daar wordt goed op gereageerd. We hebben ook bananen gezaaid zodat we de kosten kunnen verlagen en tegelijk schaduw kunnen creëren voor de koffieplant."

Om de kwaliteit te verbeteren en de schommelingen door de internationale speculatie op te vangen hebben de koffieboeren zich steeds meer in coöperaties georganiseerd, zegt Carlos González Arévalo, van de Vereniging voor Onderzoek en Sociale Studies, een niet-gouvernementele organisatie.

Diepe crisis

Door overproductie belandde de koffiesector in 2000 wereldwijd in een diepe crisis. De prijzen zakten onder 50 dollar (39 euro) per centenaar, de laagste prijs in vijftig jaar. In Guatemala daalde de productie van 6,3 miljoen centenaar in 1999/2000 naar 4,3 miljoen in 2001/2002.
Daarbovenop kregen de producenten af te rekenen met de wispelturigheid van de internationale prijzen, de speculatie en de overmatige regen en droogte als gevolg van de klimaatverandering.

De productie voor dit jaar was op 4,7 miljoen centenaar geraamd maar men heeft die raming al moeten verlagen, zegt Gerardo De León, bestuurslid van de Federatie van Koffiecoöperaties in Guatemala. "Dat is een gevolg van schimmelinfecties, vooral roest. Die worden veroorzaakt door de vele regen, die met de klimaatverandering in verband wordt gebracht."

Europa

"Veel mensen zijn destijds gestopt met investeren in hun installaties, of ze hebben ze verkocht en zijn naar het noorden geëmigreerd", zegt Fuentes. "Nu kampen we met de regen, en de laatste tijd ook met de economische crisis in Europa, een van de grootste markten voor Guatemalteekse koffie."

Koffie is met 40 procent van de landbouwoppervlakte de belangrijkste teelt in Guatemala, gevolgd door suikerriet, met 28 procent. De belangrijkste klanten zijn de Verenigde Staten, de Europese Unie, Canada en Japan.