Palestijnse aanvraag voor VN-lidmaatschap zit muurvast

"De Palestijnse Autoriteit heeft zelfs geen minimale inspanning gedaan om ernstig te lobbyen bij de leden van de Veiligheidsraad, voor of na de indrukwekkende toespraak van Abbas", vertelt Samir Sanbar, gewezen medewerker van vijf verschillende VN-secretarissen-generaal. "Het Palestijnse volk als slachtoffer van de bezetting betaalt de prijs van deze patstelling."

Momenteel erkennen 125 landen, buiten het kader van de Verenigde Naties, Palestina als een natiestaat. In september diende Abbas officieel een aanvraag in bij VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon voor een volledig lidmaatschap, tegen Amerikaanse druk in.

Waarnemende staat

De Algemene Vergadering gaf Abbas een warm onthaal, maar de Veiligheidsraad blijft scherp verdeeld en bereikt geen consensus over de kwestie. Als de resolutie wordt gestemd, zullen de VS naar alle verwachting hun vetorecht gebruiken. Maar de regering-Obama hoefde zich nog niet uit te spreken.

Het alternatief voor de Palestijnen is dat ze de status van "waarnemende staat" verkrijgen in de Algemene Vergadering, met dezelfde privileges als bijvoorbeeld Vaticaanstad. Maar de voorzitter van de Algemene Vergadering, ambassadeur Nassir Abdelaziz al-Nasser van Qatar, zei vorige week aan journalisten dat hij had gehoord "dat Abbas eerst zijn regering wou herschikken en binnenlandse kwesties oplossen alvorens naar de Vergadering te trekken". Volgens de voorzitter zijn de kansen voor Palestina "zeer goed".

In de voorbije vijf maanden heeft het Palestijnse verzoek om volledig VN-lidmaatschap de regionale en internationale media beheerst, verklaart hoogleraar emeritus aan de Amerikaanse Universiteit van Massachesetts, Naseer Aruri. "Nu lijkt de discussie weg te ebben. Waarnemers vragen zich af waarom Palestina nog niet om een stemming in de Veiligheidsraad heeft gevraagd."

Euforie verdwenen

Begin december legde de Russische ambassadeur Vitaly Churkin als voorzitter van de Veiligheidsraad aan journalisten uit dat de Palestijnen twee dingen moeten beslissen. "Ze moeten een datum geven waarop er over het lidmaatschap wordt gestemd en ze moeten een ontwerpversie van de resolutie opstellen die aan de Raad zal worden voorgelegd."

Volgens Aruri kunnen we ervan uitgaan dat noch Rusland als huidige voorzitter van de Veiligheidsraad noch Qatar als huidige voorzitter van de Algemene Vergadering gekant is tegen de status van waarnemende staat. "Maar toegegeven, Rusland is er op dit moment niet happig op om het Amerikaanse veto op de proef te stellen in de Veiligheidsraad", voegt hij eraan toe.

"Feit is dat veel van de Palestijnse euforie aan het eind van de zomer verdwenen is. De Palestijnen beginnen uit te rekenen wat de diplomatieke en economische kostprijs is van een aanvaring met de VS", legt Aruri uit.

Amerikaanse presidentsverkiezingen

Intussen kunnen of willen de VS, in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2012, geen druk zetten op Israël om een akkoord te sluiten met de Palestijnen. Nagenoeg alle verwachtingen die Obama koesterde met betrekking tot Israël zijn gekelderd in de afgelopen twee jaren, meent Aruri.

Abbas is niet geneigd zich in troebel water te begeven, ondanks de patstelling die eerder op een overgave lijkt, analyseert Aruri. VN-insider Sanbar haalt een quote aan van Abbas, dat Obama hem tot boven in een boom heeft geleid, zelf naar beneden is gegaan met een ladder en dan vroeg aan Abbas om te springen.