Cochabamba heeft nog steeds dorst

Slechts 326.504 mensen, 48 procent van de bevolking van Cochabamba, hebben leidingwater. De armste inwoners zijn gedwongen om drinkwater te kopen tegen exorbitante prijzen.

Semapa, het gemeentelijke drinkwaterbedrijf, produceert dagelijks 20,6 miljoen liter water. Vaak wordt water illegaal afgetapt van Semapa en verkocht in arme buurten van de stad. 

Deze situatie in de op twee na grootste stad van Bolivia, die een bevolking van ruim 680.000 mensen telt, is het gevolg van een serie mislukte experimenten. Die begonnen met een privatiseringsproces dat na ongekende oppositie werd stopgezet. De drinkwaterdistributie werd daarna weer toegekend aan Semapa.

Semapa wordt bestuurd door de stad, maar heeft dringend hulp nodig van de provinciale en landelijke regering, zegt algemeen manager Julio Vargas. Het waterbedrijf zit in de schulden en kan niet op eigen kracht de benodigde 120 miljoen euro investeren die nodig is om de dienstverlening uit te breiden in de komende vijf jaar.

Ontslagen

In 2010 wist het bedrijf een oplossing te vinden voor het geldtekort, maar "we zijn nog niet compleet solvabel", zegt Vargas.

In 2009 had het tekort 2,1 miljoen euro bereikt. Talloze onregelmatigheden droegen bij aan de schuld van Semapa, inclusief diefstal van materialen, inkoop van materialen tegen duidelijk opgedreven prijzen en de aanwezigheid van een aantal werknemers op de payroll die niet daadwerkelijk werkten voor Semapa. 

Om de financiën op orde te krijgen, moest het bedrijf 150 mensen ontslaan. Semapa heeft momenteel minstens vijf werknemers in dienst voor elke duizend huishoudelijke aansluitingen. Dat is aanzienlijk meer dan de drie werknemers per duizend aansluitingen die als adequaat worden beschouwd voor de dienstverlening in Latijns-Amerika.

Bolivia is een van de landen in de regio met het laagste aantal aansluitingen op waterleiding en riolering: 85 procent van de bevolking heeft toegang tot drinkwater en slechts 46 procent heeft een of andere vorm van riolering, blijkt uit cijfers die de Verenigde Naties in 2004  verzamelden.

Corruptie

In Cochabamba lijkt de enige optie een project waarbij een waterkrachtcentrale wordt gebouwd in het stroomgebied van de rivier Misicuni. Daar moet ook een reservoir bij komen met water voor huishoudelijk gebruik en irrigatie.

Het projectgebied ligt op twintig kilometer van de stad en staat onder beheer van Empresa Misicuni, een 'sociaal-publieke' onderneming met bestuurders van de overheid, de lokale autoriteiten en de bevolking. De geplande faciliteiten zullen er echter niet eerder komen dan in 2013.

"In het geval van Bolivia hebben beide modellen, privaat en publiek, gefaald", zegt Carlos Crespo, onderzoeker van het Centrum voor Hogere Universitaire Studies. Crespo stelt een gedecentraliseerd waterbeheer voor, aangestuurd door de consumenten zelf.

De betrokkenheid van de overheid impliceert automatisch centralisatie, wat in dit geval samenging met "een verschrikkelijk soort corruptie", zegt hij.