Salvadoranen willen af van dure dollar

"Alles is duurder vandaag, ik kan de eindjes niet meer aan mekaar knopen”, klaagt María Rodríguez, een verkoopster op de markt van Ayutuxtepeque, een buitenwijk van San Salvador. Volgens Rodríguez kostte een bak tomaten haar voor de dollarisering acht dollar en nu 30. Ook uien zijn in zes jaar tijd bijna vier keer duurder geworden. “Ik moest mijn prijzen dus ook wel optrekken, en daardoor verkoop ik nu minder.”
Iedereen stond perplex toen president Francisco Flores (1999-2004) in november 2000 aankondigde dat El Salvador de Amerikaanse dollar als wettig betaalmiddel zou erkennen. De Salvadoraanse bevolking vertrouwde het zaakje niet en zelfs in de zakenwereld was de twijfel groot.
De regering hamerde op de verwachte voordelen van de maatregel: een sterke munt zou El Salvador financiële stabiliteit garanderen, de interestvoeten en de inflatie doen dalen, investeringen aantrekken en de economie veel sneller doen groeien. El Salvador zou ook veel beter geïntegreerd raken in de internationale economie.

Economische zegen?

Volgens de huidige regering is de invoering van de dollar inderdaad een economische zegen gebleken voor het land. Maar veel economen, actievoerders en kleine handelaars zwaaien met cijfers die het tegendeel bewijzen. Ze klagen vooral dat de maatregel de prijzen heeft opgedreven en de koopkracht van de meerderheid van arme Salvadoranen zwaar heeft aangetast.
Volgens een studie van het Salvadoraanse Centrum voor de Verdediging van de Consument (CDC) bedraagt de jaarlijkse inflatie in El Salvador sinds 2002 bijna 20 procent, bijna het dubbele van het cijfer tussen 1997 en 2001. De regering heeft lagere cijfers, maar daar hecht het CDC geen geloof aan. Het centrum zegt dat het zijn berekeningen heeft gemaakt op basis van officiële gegevens.
Het CDC becijferde dat een gemiddeld gezin in juni 2003 3,9 keer het minimumloon nodig had om zijn basisbehoeften te dekken. Drie jaar later was dat al 4,3 keer het minimumloon.

Misdaad en prostitutie

“De dollarisering heeft de economische crisis verergerd. De maatregel was vooral nefast voor arme gezinnen”, oordeelt Armando Flores, de directeur van het Centrum voor de Verdediging van de Consument (CDC). “Kijk maar naar de aantallen mensen die naar de VS emigreren of die in de informele economie werken. Ook de misdaad en de prostitutie zijn toegenomen.”
Volgens Flores was de financiële sector “de grote winnaar.” De afbetaling van de schulden die Salvadoraanse banken in het buitenland hadden gemaakt, werd veel minder problematisch.
El Salvador mag van geluk spreken dat veel arme Salvadoranen naar de VS emigreren. Elke dag verlaten meer dan 700 Salvadoranen hun land. In de VS leven nu al 2,3 miljoen Salvadoranen en samen stuurden die vorig jaar 3,3 miljard dollar (2,5 miljard euro) naar huis. Dat is 17 procent van het Salvadoraanse bruto binnenlands product.
Ook de bedrijfswereld staat niet te juichen. Volgens Héctor Vidal, de voormalige directeur van de Nationale Vereniging van het Privé-bedrijf, heeft de dollarisering de interestvoeten maar met drie procentpunten doen zakken. Door allerlei commissies betalen klanten nog altijd tot 15 procent interest op geld dat ze uitlenen.
Ook de internationale investeringen zijn uitgebleven. De eerste negen maanden van vorig jaar kreeg El Salvador maar 172 miljoen dollar (132 miljoen euro) aan buitenlandse investeringen binnen. In Centraal-Amerika deden alleen Panama en Belize het slechter.