Nigeriaanse pijpleidingramp déja-vu

"De plaats en de timing van het incident verklaren de omvang van de ramp”, zegt Bode Olufemi van de Nigeriaanse milieuorganisatie Environmental Rights Action. “Het gaat om een gebied waar de armsten van de armen wonen. De mensen moeten er vechten om rond te komen. Ze oordeelden dat het nu hun beurt was om eens wat te verdienen.”

“Rond vier uur in de ochtend was de hele buurt wakker door het lawaai van de massa mensen die olie probeerden te bemachtigen”, zegt Bola Adeyi die in de buurt woont. “Voor de meesten was het als manna uit de hemel.” Om acht uur ontstond er opeens brand en explodeerde de leiding. Door de meeste pijpleidingen in Nigeria stroomt ruwe aardolie, maar de leiding die dinsdag explodeerde, vervoerde geraffineerde olie die sneller vuur vat.

Nigeria heeft rijke olievoorraden in zijn ondergrond, maar het land kampt met brandstofschaarste. Een liter benzine kost er nu ongeveer 1,14 euro, drie keer meer dan normaal. Daarom wordt er ook veel brandstof gehamsterd en illegaal verhandeld. Professionele oliedieven boren pijpleidingen aan en verdienen miljoenen met de hoeveelheden die ze illegaal overhevelen. Arme mensen tappen daarna de resten olie af tot de leiding wordt afgesloten en gerepareerd.

Alle lichamen zijn nog niet geborgen op de plaats van de ramp. Van de meer dan 300 mensen die gewond raakten door de explosie, verkeren er ook nog verscheidene in een kritieke toestand. De explosie en de vuurzee die erop volgden, vernielden ook huizen, twee zagerijen, drie ateliers, een fabriek waar plastic gerecycleerd wordt, een markt, een moskee en een kerk.

De Nigeriaanse pijpleidingen voeren in de steden meestal door armenwijken. Volgens Olufemi, die de olierampen in Nigeria volgt, was er lang iets ondernomen tegen de frequente ongevallen met pijpleidingen als ze ook in de buurt van de huizen van rijke mensen liepen.

De olierijkdom heeft de kloof tussen rijk en arm enorm doen toenemen in Nigeria. Het land is de zesde olieproducent ter wereld, maar slechts een minderheid van de Nigerianen profiteert van de miljarden die al langer dan 40 jaar binnenstromen. Veel Nigerianen leven in bittere armoede.

“De mensen die in de buurt van de pijpleidingen wonen, zijn wanhopig”, zegt Patrick Naagbaton. Hij leeft in Nigerdelta, waar het leeuwendeel van de Nigeriaanse olie wordt bovengehaald. “Ze zijn altijd op zoek naar manieren om geld te verdienen, hoe weinig het ook is.” De omwonenden van de pijpleidingen verdienen meestal maar een paar euro’s met de olie die ze illegaal kunnen aftappen, en toch riskieren ze daar hun leven voor.

De gouverneur van de deelstaat Lagos, Bola Tinubu, zegt dat Nigeria het probleem van de oliediefstallen maar zal kunnen oplossen als het land “de armoede, de werkloosheid en de uitzichtloosheid” aanpakt. IPS MDG1(PD)