Ahmadinejad wil Amerikaanse gevangenen ruilen

In een interview met de Iraanse staatstelevisie zei Ahmadinejad: "We spreken over de mogelijkheid tot uitwisseling." Hij noemde geen Iraanse gevangenen met naam. Maar hij zei wel dat de Verenigde Staten Iraanse burgers "ontvoerd" hebben uit andere landen en zelfs "andere landen onder druk gezet hebben om veel van onze burgers te arresteren."  

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse zaken wilde niet ingaan op het voorstel. "We zijn niet per se geïnteresseerd in ruil", zei woordvoerder Philip Crowley gisteren. "We zijn geïnteresseerd in het oplossen van de zaken waarbij onze burgers betrokken zijn."

Geen contact

Shane Bauer, Sarah Shourd en Josh Fattal waren op 31 juli 2009 aan het wandelen in de buurt van de waterval Ahmed Awa in Iraaks Koerdistan, toen ze per ongeluk de ongemarkeerde grens met Iran overstaken. Ze werden gearresteerd door de Iraanse autoriteiten en zitten sindsdien vast. Er is al die tijd geen contact met hun familie geweest.

Het is niet de eerste keer dat Iran buitenlandse toeristen vasthoudt. In november vorig jaar werden vijf Britten, wiens jacht in Iraanse wateren terecht was gekomen, gearresteerd. Zij werden na een week vrijgelaten. Drie jonge Belgen die op vakantie waren in Iran werden drie maanden vastgehouden en daarna op borgtocht vrijgelaten onder toezicht van de Belgische ambassade. Eind december mochten ze uit Iran vertrekken.

De drie Amerikanen zitten echter al zes maanden vast, zonder contact met hun familie en hun Iraanse advocaat, Masoud Shafie, die de zaak aannam namens de families.

Ahmadinejads opmerkingen over een mogelijke ruil kwamen niet als een grote verrassing. Op 7 januari, gaf Alaeddin Boroujerdi, het hoofd van de Iraanse Commissie voor Nationale Veiligheid en Buitenlands Beleid, aan dat de detentie van de wandelaars een vergelding is voor de arrestatie van vijf Iraanse diplomaten door Amerikaanse militairen in 2007. Zij werden gearresteerd bij een bestorming van het Iraanse consulaat in Arbil, in het noorden van Irak.
 
"De Amerikanen hebben de Conventie van Genève en internationale bepalingen geschonden door de Iraanse diplomaten te arresteren en ze lang vast te houden", zei Boroujerdi tegen persbureau Mehr. "Dus moeten de VS geen haast hebben met de vrijlating van de drie wandelaars."

Bureaucratie

Massoud Shafie, de advocaat van de drie Amerikanen, zegt dat hij tot nu toe geen toestemming heeft gekregen zijn cliënten te bezoeken. Ook heeft hij de indruk dat niemand bij de autoriteiten bereid is iets voor de zaak te doen. "Mijn cliënten zijn al langer dan zes maanden afgesloten van de buitenwereld. Ze zouden in ieder geval hun ouders en advocaat moeten kunnen bellen", zegt hij in een telefonisch interview vanuit Teheran.

"Er moet onmiddellijk een rechtszaak komen en als het onderzoek nog niet is afgerond, dan moeten de autoriteiten hen op borgtocht vrijlaten en laten verblijven in de Zwitserse ambassade - die de Amerikaanse belangen in Iran behartigt."

Vorige maand kreeg Shafie van de aanklager in Teheran toestemming zijn cliënten in de gevangenis te bezoeken, maar als gevolg van juridische bureaucratie en gebrek aan politieke wil is dat nog niet gebeurd. "Ik heb officieel toestemming van de aanklager, maar zijn ondergeschikten blokkeren een bezoek."

Mensenrechtenorganisaties hebben de Iraanse regering herhaaldelijk gevraagd meer informatie over de zaak te verstrekken, maar tot nu toe gebeurde dat niet. Afgelopen Kerst probeerden de families van de drie Amerikanen met een videoboodschap de Iraanse Opperste Leider ayatollah Ali Khamenei te bereiken. Op de video vroegen ze om de vrijlating van hun kinderen op humanitaire gronden. De Iraanse autoriteiten reageerden niet op de video.