Leprozenkolonies zijn bijna verleden tijd

"In de wateren rondom het eiland zorgen mangroven, zeegras en koralen voor een diversiteit aan zeeleven - van kleurrijke vlindervissen tot wegduikende doejongs (zeekoeien)" schreef een bezoeker op een reiswebsite. "Het eiland is heel geschikt voor toerisme."

Dit soort beschrijvingen laten zien wat er in de afgelopen decennia veranderd is. Culion was lang de grootste leprozenkolonie ter wereld. Onderzoekers uit de hele wereld bestudeerden er mensen met lepra, die veroordeeld waren tot een leven van uitsluiting en segregatie.

In 2006 was het honderd jaar gelezen dat de eerste leprozenkolonie werd opgezet op het Filipijnse eiland. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) tellen de Filipijnen momenteel nog slechts 2514 mensen met lepra.

Uitroeien

Ook in Indonesië sterven leprakolonies langzaam uit. Het Zuidoost-Aziatische land telt momenteel 17.723 mensen met lepra, het grootste aantal in de regio. Indonesië besloot echter de twintig leprozenkolonies af te schaffen.

"In 2000 is besloten nieuwe leprapatiënten niet meer naar de kolonies te sturen", zegt Christina Widaningrum, hoofd van het lepraprogramma in Indonesië. "In dat jaar bereikte Indonesië het doel om lepra uit te roeien."
 
De leprozen die nog in de kolonies leven, sommige kolonies tellen er zo'n vijftig of honderd, zijn mensen die er al jaren wonen, zegt Widaningrum. "Het zijn de laatste, nog resterende kolonies." Deze zijn te vinden op Noord en Zuid-Sumatra, Java en in Jakarta. De zorg varieert er van voedselhulp, hulp bij handicaps en werkverschaffing, zegt Widaningrum.

Doorbraak

 
Indonesië staat achter India en Brazilië op de derde plaats op de lijst met achttien landen waar lepra nog voorkomt. India telt 136.685 mensen met lepra en Brazilië 39.125, blijkt uit cijfers van de WHO. Birma (Myanmar) heeft 3.637 leprozen en het is het enige Zuidoost-Aziatische land naast Indonesië en de Filipijnen waar de ziekte nog bestaat.

Wereldwijd zijn er nu nog 243.137 mensen met lepra. In 1985 waren dat er nog 5,4 miljoen. De grote doorbraak in de bestrijding van lepra (in de bijbelse verhalen al bekend als melaatsheid) kwam in 1981. Vanaf dat jaar werd een multidrug therapy (MDT), een combinatie van medicijnen, voorgeschreven als standaardbehandeling van de ziekte.

De combinatie van de drie medicijnen was de eerste grote doorbraak in het tegengaan van de verspreiding van de zeer besmettelijke ziekte.