Pasgeborenen lopen grote risico's in Pakistan

De zorg voor moeders, kinderen en pasgeborenen holde in de afgelopen decennia achteruit in Pakistan. Volgens een recente studie van de Wereldgezondheidsorganisatie, Save the Children en de London School of Hygiene and Tropical Medicine, die gepubliceerd is in het medisch tijdschrift PLoS Medicine, behoort Pakistan tot de vijf landen in de wereld die goed zijn voor de helft van alle neonatale sterfte. De andere landen zijn India, Nigeria, China en de Democratische Republiek Congo.

In Pakistan is de neonatale sterfte 42 per 1000 geboorten. Het wereldwijde gemiddelde is 23,9 per 1000 geboorten.

In China, dat in de jaren vijftig hogere neonatale sterftecijfers had dan Pakistan, is de situatie in de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. China wist de sterfte onder pasgeborenen terug te brengen met twee derde, van 24,7 per 1000 naar 9,3 per 1000 tussen 1996 en 2008.

Ziekenhuis

Uit een studie van de Universiteit van Peking en de London School of Hygiene and Tropical Medicine blijkt dat het succes te danken is aan interventie op twee terreinen: betere toegang tot verloskundige zorg op het platteland en het aanmoedigen van moeders om in het ziekenhuis te bevallen.

Vooral het bevallen in ziekenhuizen bleek de sterftecijfers te verlagen. Experts wijzen erop dat bevallen in een ziekenhuis echter alleen baby's redt als ook in de eerste dagen na de bevalling hoogwaardige zorg beschikbaar is.

In Pakistan bevalt twee derde van de vrouwen thuis, meestal met behulp van een traditionele vroedvrouw. Veel van deze vroedvrouwen gebruiken nog steeds potentieel onveilige methoden bij de bevalling.

Een van de kwalijke praktijken is het aanbrengen van een pasta van antimonium, olie en koeienmest op de navelstreng, omdat die zo sneller zou genezen. Baby's worden in de eerste dagen vaak gevoed met een mengsel van honing en kruiden, en soms met boter of 'kheer' (melk gekookt met rijst en suiker), zegt Fizza Qureshi, die in de provincie Sindh trainingen heeft gegeven aan vroedvrouwen.

"Nog steeds krijgen baby's in de meeste dorpen in Sindh in de eerste drie dagen geitenmelk, omdat dat lichter is dan melk van koeien of buffels en de gedachte heerst dat de moeder in de eerste dagen niet genoeg melk heeft." In dorpen waar training is gegeven, gaat dat inmiddels beter, zegt Qureshi.

Onkunde

Farid Midhet, oprichter van Safe Motherhood Pakistan, zegt dat over de rol van vroedvrouwen verschillend gedacht wordt. In de jaren tachtig en negentig leidde de overheid 60.000 vroedvrouwen op. "Elke niet-gouvernementele organisatie op dit gebied heeft wel eens vroedvrouwen opgeleid."

Ook in andere ontwikkelingslanden kregen vroedvrouwen cursussen. "Er komt steeds meer bewijs dat de inzet van traditionele vroedvrouwen geen invloed heeft op de neonatale sterfte. Maar de trainingen gaan nog steeds door, vooral omdat daarmee in ieder geval enige zorg geboden wordt in plaats van helemaal geen."

Volgens Shershah Syed, verloskundige en gynaecoloog in Karachi, is het vervangen van de traditionele vroedvrouwen voor beter opgeleide vroedvrouwen de enige manier om de kindersterfte tegen te gaan. "Veel traditionele vroedvrouwen houden de baby nog steeds ondersteboven en geven het kind klappen om de ademhaling op gang te krijgen. Het droog wrijven en warm houden van de baby en het gebruik van een eenvoudig ventilatie-apparaat kan het leven van veel baby's redden, maar de vroedvrouwen zijn daar niet van op de hoogte."