Liberiaanse grensdorpen lijden zwaar onder Ivoriaans conflict

Het conflict tussen Ivoriaanse president Laurent Gbagbo en Alassane Ouattara, de winnaar van de verkiezingen van vorig jaar, heeft al honderden slachtoffers geëist; bijna een miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen. De economie van Ivoorkust ligt lam. De crisis heeft ook een impact op buurlanden, die zich op dit moment nog proberen te herstellen van hun eigen burgeroorlogen. Desondanks vangen de bewoners van het grensgebied veel vluchtelingen op. Volgens een medewerker van een plaatselijke ngo weten de dorpelingen nog wat het was om zelf vluchteling te zijn en bieden ze daarom spontaan hulp.

Titos Peters woont in het Liberiaanse grensdorp Butuo. Samen met een twaalftal familieleden bewoont hij een klein huis. Vanaf het begin van het conflict heeft Peters' familie niet minder dan zestig personen opgevangen, voor een deel familieleden uit Liberia, voor een deel andere vluchtelingen. “We zijn allemaal familie van elkaar”, zegt Peters. Peters leefde zelf een tijd lang net over de grens toen in Liberia de burgeroorlog uitbrak. “Wanneer er daar iets gebeurt, komen ze naar hier. Wanneer er hier iets gebeurt, dan vluchten we naar daar”, aldus Peters.

Spanningen

Maar het conflict blijft duren en de vluchtelingen blijven komen. Er is nog maar weinig water voorradig. De bevoorrading met levensmiddelen hapert, de afvoer van afvalwater is overbelast, ziektes verspreiden zich sneller en meer en meer mensen krijgen honger. Zo ontstaan er spanningen. Volgens Annie W. Kwaleh, de vrouwenvertegenwoordiger van het district Bututo ligt, is de situatie onhoudbaar. De vluchtelingen bezetten volgens hem de woningen van dorpelingen en eten ook zonder uitnodiging alle voorraden op. Mensen ontlasten zich op openbare plaatsten omdat er niet genoeg toiletten zijn.

De toestand in het grensgebied is precair sinds 24 februari. Op die dag braken er in de grensregio gevechten uit tussen troepen van Gbagbo en aanhangers van Ouattara. Sindsdien hebben alle hulporganisaties van de VN er hun activiteiten gestaakt.

De vluchtelingencommissie van de VN (UNHCR) probeert de vluchtelingen nu weg te halen uit de kleine dorpen langs de grens. Ze worden samengebracht in Bahn, een kamp op zestig kilometer van de grens. Er is plaats voor ongeveer 15.000 mensen, en nu zijn er nog maar 2.500 vluchtelingen aanwezig. Er wordt ondertussen al een ander vluchtelingenkamp gebouwd en er zijn ook verschillende transitkampen in het district Nimba, het epicentrum van de vluchtelingencrisis.

Gevechten naderen

Dina Sinigallia, verantwoordelijk voor externe relaties bij het VN-Vluchtelingenagentschap UNHCR in Saclepea, bij Bahn, zegt dat haar organisatie alle vluchtelingen aanraadt om naar Bahn te trekken. “We kunnen niets meer doen in de grensregio. Er zal waarschijnlijk ook geen voedsel meer worden uitgedeeld”, zegt ze. Veel vluchtelingen weigeren echter naar Bahn te gaan. Ze willen niet te ver af zitten van familieleden in Ivoorkust en beweren dat ze ziek

De gevechten tussen rebellen en troepen in Liberia zijn de laatste weken zo dicht genaderd dat de inwoners van Butuo de machinegeweren en het artillerievuur in de verte kunnen horen weerklinken. “We bidden nog niet, maar als er iets slechts staat te gebeuren, dan zijn we zeer kwetsbaar”, zegt Zoyeagbander D. Gbeardeu, assistent van de hoofdinspecteur van de politie. In het district Butuo leven 47.000 mensen. Er zijn slechts drie politieagenten, dertien grenswachten en acht immigratieambtenaren.