“Venezuela kan covid-19 niet alleen aan”

Het gezondheidssysteem in Venezuela is “absoluut niet voorbereid” op de pandemie, zeggen mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) en de Amerikaanse Johns Hopkins-universiteit in een rapport. Ziekenhuizen kampen plaatsgebrek en watertekort. 

2,5 miljard euro

De publicatie van het rapport viel gisteren samen met een onlineconferentie van ongeveer 60 donoren, die 2,8 miljard dollar (2,5 miljard euro) in leningen en donaties toezegden voor de landen in de regio die Venezolaanse migranten opvangen, zegt Josep Borrell, de EU-vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken.

De conferentie bracht regeringen, VN-agentschappen en multilaterale banken samen. De grootste bedragen komen de volgende drie jaar van de Europese Investeringsbank (440 miljoen dollar), de Europese Unie (125 miljoen) en Duitsland (62 miljoen).

Spanje zal 55 miljoen dollar bijdragen, Japan 30 miljoen, Canada 27 miljoen en Zwitserland 10,5 miljoen. Frankrijk, Noorwegen, Italië, Nederland, Zuid-Korea en de Verenigde Arabische Emiraten hebben elk 2 tot 4 miljoen dollar vastgelegd.

5 miljoen migranten

Een deel van de middelen gaat naar overheids- en private projecten in de gebieden waar de Venezolaanse migranten zijn geconcentreerd. Een ander deel gaat naar programma's van de VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR) en de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM).

Volgens deze instanties hebben in de afgelopen zes jaar meer dan vijf miljoen mensen Venezuela verlaten, van wie 1,7 miljoen naar Colombia, 860.000 naar Peru, 370.000 naar Chili, 330.000 naar Ecuador en 212.000 naar Brazilië.

10 covid-doden

De Venezolaanse president Nicolás Maduro heeft kritiek geuit op de donorconferentie. Zijn minister van Buitenlandse Zaken Jorge Arreaza zei dat de buurlanden beter “dringend middelen kunnen vragen om meer infecties en sterfgevallen door de nieuwe coronapandemie te voorkomen”.

Venezuela telt tot nu toe officieel 1121 gevallen van covid-19 met slechts 10 sterfgevallen. De cijfers liggen veel lager dan die van de buurlanden.

Die cijfers worden in twijfel getrokken door het rapport van Human Rights Watch (HRW) en de Johns Hopkins-universiteit. “Het werkelijke aantal ligt zeker veel hoger. Betrouwbare gegevens zijn schaars, het gebrek aan transparantie is totaal, en gezondheidswerkers en journalisten die de officiële versie in twijfel trekken worden vervolgd.”

Gevaarlijke situatie

Kathleen Page, hoogleraar geneeskunde aan de Johns Hopkins-universiteit, zegt dat “de humanitaire crisis in Venezuela en de ineenstorting van het gezondheidssysteem een gevaarlijke situatie hebben gecreëerd die een snelle verspreiding van het virus en onveilige werkomstandigheden voor werknemers in de hand werkt.”

Het rapport vermeldt een onderzoek deze maand in zestien ziekenhuizen en gezondheidscentra in Caracas. In acht ziekenhuizen was er een tekort aan water, in zeven een aan handschoenen, in acht aan maskers en in vijftien aan zeep en desinfecterende middelen.

In het hele land kampt minstens 40 procent van de gezinnen met een tekort aan drinkwater, zegt Page. Daardoor zijn er dagelijks protestmanifestaties, ondanks de lockdown. 

Dringend humanitaire hulp

“In sommige ziekenhuizen in afgelegen gebieden duren de wateronderbrekingen al weken. Patiënten en zorgpersoneel moeten hun eigen water meenemen om te drinken en om hun handen te wassen voor en na medische handelingen.”

Het rapport besluit dat Venezuela dringend en op grote schaal humanitaire hulp nodig heeft “om een catastrofale verspreiding van covid-19 in het land te voorkomen.” De Venezolaanse overheid moet die hulp onder leiding van de VN toestaan.

“Het is cruciaal dat de regeringen die bezorgd zijn over de situatie de humanitaire hulp depolitiseren. De Verenigde Staten moeten ervoor zorgen dat de huidige sancties de crisis niet verergeren of humanitaire inspanningen belemmeren.”