Zeven landen scharen zich achter plan EU-VS om uitstoot methaan aan te pakken

De VS en de EU hebben vorige week een gezamenlijke belofte gedaan om de methaanemissies, die voornamelijk vrijkomen uit verlaten kolenmijnen, olie- en gasactiviteitenboringen en landbouw, tegen 2030 te verminderen. Ze moedigen andere landen aan hetzelfde te doen.

Hoewel methaan maar zo'n negen jaar in de atmosfeer blijft, heeft het een opwarmingseffect dat 84 keer groter is dan dat van CO2, over een periode van twintig jaar. Het is verantwoordelijk voor bijna een kwart van de opwarming van de aarde tot nu toe.

Op het Major Economies Forum van afgelopen vrijdag riep de Amerikaanse president Joe Biden leiders op om de kwestie aan te pakken. “Dit zal niet alleen de snelheid van de opwarming van de aarde verminderen, maar het levert ook zeer waardevolle bijkomende voordelen op, zoals een verbetering van de volksgezondheid en van de landbouwproductie”, zei hij tegen de verzamelde premiers.

“Wij geloven dat het collectieve doel zowel ambitieus als realistisch is, en we dringen er bij u op aan om samen met ons deze belofte op Cop26 aan te kondigen”, zei hij, verwijzend naar de VN-klimaattop in Glasgow aankomende november.

Weinig aandacht voor methaan

Ook Groot-Brittannië, Indonesië, Italië, Mexico en Argentinië hebben zich bij het initiatief aangesloten, terwijl Australië, Japan en Zuid-Korea stil bleven. Ghana en Irak hebben dit weekend ook hun handtekening onder het akkoord gezet. Onder de landen die zich hebben aangemeld, zijn zes van de top vijftien grootste methaanuitstoters van de wereld. Deze landen zijn goed voor een vijfde van de wereldwijde methaanemissies, stelde het Witte Huis in een verklaring.

Ondanks de impact op de opwarming van de aarde heeft de aanpak van methaan tot nu toe veel minder politieke aandacht gekregen dan de uitstoot van kooldioxide. Het nieuwe pact, ondersteund door de methaanstrategie van de EU en het besluit van Biden om de methaanregels in de VS opnieuw in werking te stellen, geven aan dat dit begint te veranderen.

“Wereldleiders worden zich ervan bewust dat methaan de kans biedt op een snelle winst tegen klimaatverandering”, zegt Jill Duggan, uitvoerend directeur van EDF Europe. “Nu de vraag naar klimaatactie groter is dan ooit, vormt deze belofte een helder, tastbaar doel waarvan landen duidelijk denken dat het haalbaar is.“

Aanbevelingen van het IPCC

Ook volgens het laatste rapport van het Wetenschappelijke VN-Klimaatpanel (IPCC) zijn naast CO2-reducties “sterke, snelle en aanhoudende reducties” van de methaanemissies nodig om een opwarming van maximaal 1,5 graad Celsius binnen bereik te houden.

De methaanniveaus in de lucht zijn nu hoger dan op enig moment in de afgelopen 800.000 jaar en komen dicht in de buurt van de hoge emissiescenario’s die uiteen zijn gezet in de eerdere beoordeling van het IPCC in 2013.

Dit nieuwe methaanpact sluit aan bij de IPCC-aanbeveling dat tegen 2050 een reductie van methaan en zwarte koolstof van 35 procent of meer nodig is, vergeleken met het niveau van 2010, om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C.

Een artikel in Environmental Research Letters eerder dit jaar ontdekte dat een alles-op-allesinspanning om de uitstoot van methaan te verminderen de temperatuurstijging met 30 procent zou kunnen vertragen. Zo zou tegen het einde van de eeuw 0,5 graad opwarming kunnen worden voorkomen.

Financiële prikkels

Met behulp van bestaande technologie zou de olie- en gasindustrie volgens het Internationale Energieagentschap (IEA) tegen 2030 een reductie van 75 procent kunnen bereiken.

Energieanalist Poppy Kalesi zegt dat olie- en gasportefeuillebeheerders zonder strengere regelgeving geen financiële prikkels zien om hun methaanemissies te beteugelen. “Grote consumentenmarkten zijn ontworpen om producenten te belonen die grote volumes leveren tegen lage prijzen, en niet te belonen om hun emissiereducties”, zegt ze.

Kalesi waarschuwt dat het zonder betrouwbare monitoring en rapportage moeilijk zal zijn om de voortgang richting het 2030-doel te volgen.

Campagnevoerders hebben, gewapend met satellietwaarnemingen en infraroodcamera’s, aangetoond dat de omvang van de ‘vluchtige emissies’ van methaan uit olie- en gasinstallaties op grote schaal onderrapporteerd wordt. Terwijl de EU al wel strengere normen invoert voor het monitoren en rapporteren van emissies in het kader van haar methaanstrategie, zal het enige tijd duren voordat dit daadwerkelijk tot betere gegevens leidt.

“We hebben geen toegang tot nauwkeurige gegevens en ik verwacht niet dat de wereld hier voor 2026-2030 toegang toe zal hebben”, zegt Kalesi. “Er is momenteel geen consensus over de nulmeting en meetmethodes.”

In fossiele brandstofsector zijn de gegevens weliswaar allesbehalve helder; de technologische oplossingen zijn dat wel. In de landbouw, die verantwoordelijk is voor meer methaanuitstoot dan de kolen-, olie- en gasindustrie bij elkaar, zijn er minder snelle oplossingen.

Minder vlees

“Ook in de landbouw zijn er bestaande technologieën en praktijken die gebruikt kunnen worden om emissiereducties te bereiken, maar niet zo kant en klaar als in de olie-, gas- en steenkoolsector”, zegt Jonathan Banks van Clean Air Task Force.

Volgens het persbericht van het Witte Huis werkt de landbouwafdeling van Biden samen met boeren om de praktijken op vrijwillige basis te verbeteren.

Een cultureel gevoeliger oplossing is dat mensen minder vlees eten, vooral van herkauwers zoals runderen, geiten en schapen, die methaan uitscheiden.

De Amerikaanse dierenrechtenorganisatie Humane Society stelt dat technologie “weinig doet om de problemen aan te pakken die inherent zijn aan de industriële veehouderij”. “Een betere strategie – voor het milieu, de beperking van klimaatverandering, de menselijke gezondheid en het dierenwelzijn – is onze algehele consumptie van dierlijke producten verminderen en klimaatvriendelijkere voedselkeuzes maken”, stelt de organisatie.

- 

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Climate Home News.