Veel kusten liggen lager dan gedacht: 410 miljoen mensen lopen risico

De exacte hoogte van de bodem kennen is cruciaal om het overstromingsrisico van een bepaald gebied in te schatten. In westerse landen is die hoogte vaak precies gekend, maar in veel regio’s elders in de wereld is dat niet zo. Vooral in moeilijk toegankelijke gebieden met dichte vegetatie, vaak in de tropen, zijn de data schaars.

De onderzoekers gebruikten daarom hoogtedata gemeten met ‘LiDAR’ lasertechnologie. Eerder werden zulke metingen vanuit vliegtuigen of drones gedaan, maar dankzij een nieuwe satelliet van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa zijn de uiterst nauwkeurige gegevens nu wereldwijd beschikbaar.

Lager dan gedacht 

Hieruit blijkt dat veel kustgebieden lager liggen dan werd aangenomen. Van veel gebieden werd gedacht dat ze minstens enkele meters boven de gemiddelde zeespiegel lagen, maar het blijkt vaak maar om één tot twee meter te gaan. De kans op overstromingen wordt dan erg groot bij vloed, omdat de klimaatopwarming de zeespiegel doet stijgen.

“We kwamen dit al heel lang tegen in gebieden van miljoenen hectare groot in Azië”, vertelt Ronald Vernimmen, een van de auteurs van de studie in Nature Communications. “Nu begrijpen we beter waarom er al zo vaak overstromingen zijn in deze regio’s.”

Een zeespiegelstijging van één meter, die al tegen het einde van deze eeuw mogelijk is, zou volgens de nieuwe gegevens het wereldwijde landoppervlak beneden de zeespiegel op ruim 500.000 vierkante kilometer brengen. In de gebieden die minder dan twee meter boven de zeespiegel liggen, leven naar schatting 247 miljoen mensen. Hun aantal zal tegen het einde van deze eeuw oplopen tot 410 miljoen.

Tropische regio’s

“Nu we deze nauwkeurige gegevens hebben, weten experts en beleidsmakers beter waar de meest kwetsbare gebieden liggen en kunnen ze daarop focussen”, zegt hoofdauteur Aljosja Hooijer, expert aan het Nederlandse onderzoekscentrum Deltares. “Driekwart van de bevolking die het meeste risico loopt, leeft in de tropen, vooral in Zuidoost-Azië.”

Precies in die regio wordt het probleem nog verergerd door bodemdaling, mede door de onttrekking van grondwater. De onderzoekers pleiten er daarom voor om landen als Indonesië en Bangladesh te helpen zich voor te bereiden op de stijgende zeespiegel en om bodemdaling zoveel mogelijk te verminderen.