Tien redenen waarom India geen supermacht gaat worden

"De laatste twee decennia zien we een opleving van het religieus extremisme, zowel bij moslims als bij hindoes", aldus Guha, een gerenommeerd schrijver uit Bangalore. "Dat wordt op dit moment nog overschaduwd door de maoïstische guerrilla in de tribale staten waar de autoriteiten niet tegenop kunnen. India zal niet tot de supermachten gaan behoren, en dat moet het niet eens willen."De supermachtaspiraties van sommige Indiase leiders zijn dwaas en misleidend, zegt de prominente historicus Ramachandra Guha. De democratie wordt gevaarlijk ondermijnd door de groeiende kloof tussen arm en rijk, religieus extremisme, linkse terreur en nog zeven andere problemen. De corrupte en verzwakte staat kan beter eerst werk maken van stabiliteit in eigen land.

Roekeloos experiment

In zijn standaardwerk India after Gandhi, dat deze week in het Nederlands verschijnt onder de titel India, de geschiedenis van de grootste democratie ter wereld, noemt de schrijver het land een "uniek en roekeloos experiment". "Dat de grondleggers van onze natie zomaar algemene verkiezingen durfden organiseren in een nieuw land, met al zijn verschillende volken, religies en talen, was de grootste gok uit de geschiedenis. Deze grootste democratie ter wereld is een voorbeeld voor andere landen en daarom moeten we haar beschermen."

Bij India denken mensen aan 'outsourcing', aan de honderdduizenden ingenieurs die het jaarlijks aflevert en aan de dubbele groeicijfers. Volgens Guha is dat slechts het halve verhaal. "In de tribale staten, in het hart van India, waar de oude stammen wonen, worden mensen van hun grond verjaagd omdat bedrijven willen verdienen aan bauxiet en andere grondstoffen, zonder de bevolking goed te compenseren. Hier zien we de meedogenloze kant van globalisering."

"De kloof tussen arm en rijk neemt toe. Maar terwijl de 'dalits', de voormalig onaanraakbaren die buiten het kastensysteem vielen, een politieke stem hebben, worden de tribale bewoners, de 'adivasi', alleen serieus genomen door de maoïstische 'naxalieten' die met geweld de Indiase staat omver willen werpen. Dit is op dit moment de grootste bedreiging voor de democratie."

Guha is columnist voor verschillende Indiase kranten en behoort volgens 'Foreign Policy' tot de vijftig belangrijkste denkers ter wereld. Hij noemt zichzelf een liberaal die gepassioneerd strijdt voor een seculiere, pluralistische democratie waar plaats is voor alle Indiërs die geen geweld gebruiken. Op grond van dat laatste neemt hij openlijk stelling tegen de bekende linkse schrijfster Arundhati Roy, die het geweld van de maoïstische rebellen volgens hem "romantiseert".

Machogedrag

In een lezing in Den Haag legde Guha vandaag uit dat veel Indiërs willen meedoen op het internationale vlak. "Het is het gedrag van macho's die een minderwaardigheidsgevoel hebben. Het zijn altijd mannen, die graag in Davos met de Amerikaanse president of de Chinese premier gezien willen worden. Onze premier, Manmohan Singh, is dit jaar al drie keer naar de Verenigde Staten geweest. Maar nog nooit in de staten waar de adivasi's wonen! Het was beter voor India geweest als hij dat had gedaan."

Guha noemt in totaal tien redenen waarom India geen supermacht gaat worden. Naast het al genoemde religieuze extremisme, de linkse terreur en de kloof tussen arm en rijk zijn dat de vriendjespolitiek in het centrum, de corruptie en uitholling van openbare instellingen, de vervuiling van de natuur, de apathie van de media, de politieke fragmentatie, de gevaarlijke grenstwisten en de instabiliteit in de buurlanden. "Deze uitdagingen veroorzaken dagelijks spanning en strijd. We zullen ons land eerst moeten genezen en de branden moeten blussen, want ze beschadigen de democratie en onze economie. Ik ben niet voor isolationisme, maar ik vind het een farce om mee te doen met de andere grootmachten om andere landen te domineren."

Grondstoffen

Op opmerkingen uit de zaal dat het rijker wordende India toch de toevoer van grondstoffen veilig moet stellen, reageerde hij fel. "Is dat waar we de oplossing van verwachten, van groei? Dat we Afrika ook gaan zien als de voorraadschuur waar we onze rijkdommen vandaan mogen schrapen? Onze grondlegger Mahatma Gandhi zei dat het Engelse systeem de wereld als sprinkhanen zou kaalvreten en dat wij een ander perspectief hadden. De huidige globalisering creëert enclaves van rijkdom en kost heel veel energie en grondstoffen. Het maakt de wereld instabiel. Ons model moet gebaseerd zijn op wat de grondleggers van India voor ogen hadden: een stabiele, plurale, seculiere democratie, waar niemand honger hoeft te lijden en waar mensen van alle talen en religies welkom zijn."

De democratie van India is in gevaar, maar uit de dikke pil die hij heeft afgeleverd blijkt dat dat al zestig jaar het geval is. Guha: "Het democratische experiment is voor vijftig procent niet geslaagd, maar voor vijftig procent wel. Sommige mensen vragen zich af of India zal instorten. Ik ben daar niet bang voor: we modderen gewoon door, zoals we altijd hebben gedaan."