“Snelwegen” zijn hindernissenbaan geworden voor walvissen

Wetenschappers van de Universiteit van Oregon verzamelden dertig jaar aan wetenschappelijke gegevens door meer dan vijftig kennisinstellingen. Op basis van onder meer satellietgegevens en volgsystemen konden ze de belangrijkste migratieroutes in kaart brengen. 

“Voor een omvangrijk rapport zoals dit moesten we de data en expertise van heel wat andere collega’s integreren”, zegt Daniel Palacios, hoogleraar Biologie en medeauteur. “Voor het eerst hebben we een kaart gemaakt met de walvismigraties op wereldschaal, en hebben we hun supersnelwegen kunnen vastleggen.” 

De kaart kan volgens de onderzoekers een richtlijn worden bij natuurbescherming en bij het nakende VN-verdrag rond de bescherming van internationale wateren.”

Hindernissenbaan

Uit het rapport blijkt dat de walvissen op hun routes worden geconfronteerd met meerdere en groeiende bedreigingen, vooral in de cruciale gebieden waar ze paren of hun jongen baren of voeden.

De cumulatieve effecten van menselijke activiteiten creëren een gevaarlijke en soms dodelijke hindernisbaan voor zeedieren, zegt Chris Johnson van het Wereldnatuurfonds (WWF). 

“Veruit de dodelijkste bedreiging is verstrikking in vistuig”, zegt hij. “Zo komen naar schatting 300.000 walvissen, dolfijnen en bruinvissen per jaar om. En dat gebeurt van de Noordpool tot de wateren rond Antarctica.”

Tientallen jaren na een verbod op de walvisvangst zijn nog altijd zes van de dertien grote walvissoorten geclassificeerd als bedreigd of kwetsbaar door de Internationale Unie voor Milieubescherming.

Een van de meest bedreigde walvisachtigen is de Noord-Atlantische ‘Noordkaper’, die tussen Canada en de Verenigde Staten migreert. De populatie telt nog maar 336 walvissen, het laagste punt in 20 jaar.

De blauwe corridors beschermen biedt niet alleen voor walvissen voordelen, zeggen de onderzoekers. Steeds meer onderzoek wijst op de cruciale rol die walvissen spelen in de gezondheid van de oceanen en het mondiale klimaat. Eén walvis legt evenveel koolstof vast als duizenden bomen.