SDG5: gendergelijkheid

De letterlijke tekst van SDG5, een van de zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN, klinkt als volgt: “Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes.”

Om die vijfde doelstelling concreter te maken formuleerden de VN tien subdoelstellingen, elk met eigen indicatoren. 

Geen discriminatie, geen geweld

Tegen 2030 moet een einde komen aan alle vormen van discriminatie en geweld tegen vrouwen en meisjes, ook aan praktijken zoals kind- en gedwongen huwelijken en vrouwelijke genitale verminking.

Onbetaalde zorg en thuiswerk moeten naar waarde worden geschat, onder meer door gedeelde verantwoordelijkheden binnen het gezin en de familie te bevorderen.

Besluitvorming 

Via beleid en afdwingbare wetgeving moeten vrouwen op alle niveaus deelnemen aan de besluitvorming en gelijke toegang krijgen tot eigenaarschap, financiële diensten, erfenissen en natuurlijke hulpbronnen.

Innovatieve informatie- en communicatietechnologie moet tot een grotere empowerment van vrouwen leiden.
Iedereen moet toegang krijgen tot seksuele en reproductieve gezondheidszorg en reproductieve rechten.

Partnergeweld en genitale verminking

Hoe staat het met SDG5 op tien jaar van de deadline? “De wereld is vandaag een betere plaats voor vrouwen dan vroeger”, zeggen de VN in hun SDG-voortgangsrapport van 2019. Maar de weg is nog zeer lang, voegen ze er meteen aan toe.

De cijfers voor discriminatie en het geweld tegen vrouwen en meisjes blijven hoog. Bijna een op de vijf vrouwen en meisjes (van 15 tot 49 jaar) was de afgelopen twaalf maanden slachtoffer van fysiek en/of seksueel geweld door een huidige of voormalige partner.

Genitale verminking van vrouwen komt nog voor in dertig landen (de helft in West-Afrika), waar een op de drie meisjes er slachtoffer van is (tegenover bijna een op de twee in 2000).

Kindhuwelijken en huishoudelijk werk

Kindhuwelijken nemen af, in Zuid-Azië zelfs met meer dan 40 procent sinds 2000. Maar in Afrika ten zuiden van de Sahara daalt de praktijk een stuk trager.

Vrouwen besteden nog altijd driemaal zoveel tijd als mannen aan onbetaalde zorg en huishoudelijk werk. 

Te weinig beslissingsmacht

Er zijn meer vrouwen in de politiek, maar ze blijven ondervertegenwoordigd op alle niveaus. In de parlementen zijn ze goed voor bijna een kwart van de zetels. Op lokaal niveau zijn er slechts vijftien landen waar de vertegenwoordiging van vrouwen 40 procent of hoger bedraagt.

Ook in bedrijven zien we vaker vrouwelijke managers. Ze hebben nu 27 procent van de leidinggevende functies, maar dat is nog steeds te weinig aangezien ze goed zijn voor 39 procent van het personeelsbestand.

Er is meer wetgeving voor gendergelijkheid maar in een derde van de (onderzochte) landen zijn er nog belangrijke lacunes. Ze hebben bijvoorbeeld geen wetten die discriminatie en geweld tegen vrouwen beteugelen, of wetten die tot gelijk loon voor gelijkwaardig werk verplichten. Er is ook vaak te weinig geld om goed aan genderbeleid te kunnen doen.