Reacties op bloedbad nabij Rafah: “barbaars”, “de hel op aarde” en een “oorlogsmisdaad”

Ooggetuigen vertelden aan lokale media hoe zes tot acht raketten insloegen in het tentenkamp net buiten de stad Rafah in het zuiden van Gaza. Het gebied, genaamd Tal as-Sultan, is in de praktijk een zandstrand met honderden tenten, net naast opslagplaatsen van de VN-vluchtelingenorganisatie Unrwa en enkele honderden meters verwijderd van de stadsgrens van Rafah.

De plek werd eerder door Israël bestempeld als een humanitaire zone. Volgens hulpverleners werden Palestijnse burgers “gedwongen om daarheen te evacueren”. Er werd voor de aanval ook geen evacuatiebevel uitgevaardigd door het Israëlisch leger, zoals soms gedaan wordt wanneer burgerdoelwitten bestookt worden.

Na de luchtaanval brak er brand uit in het kamp, waardoor velen “levend verbranden” in hun tenten, zeiden hulpverleners van de Palestijnse Rode Halve Maan (PRCS) tegen reporters. Op sociale media zijn beelden te zien van verminkte lichamen die uit de as worden getrokken terwijl het vuur verder woedt op de achtergrond.

Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza zijn minstens veertig mensen gedood, waaronder verschillende kinderen. Hulporganisaties vrezen dat het aantal nog zal oplopen gezien de vele gewonden en het gebrek aan materiaal om brandwonden te verzorgen.

Waarnemers vermoeden dat het gaat om een vergeldingsaanval voor de raketaanval van Hamas op de Israëlische stad Tel Aviv, de eerste in maanden, eerder op die dag. Daarbij viel één lichtgewonde.

Volgens Israël betrof het een aanval met “legitieme doelstellingen onder internationaal recht”, er zouden zich Hamas-commandanten in het kamp bevonden hebben. Het Israëlische leger heeft naar eigen zeggen gebruikgemaakt van “nauwkeurige munitie op basis van nauwkeurige inlichtingen”. Hoe het komt dat er toch zoveel burgerslachtoffers gevallen zijn “wordt onderzocht”, aldus het leger.

“Oorlogsmisdaad”

De luchtaanval komt enkele dagen nadat het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in Den Haag, het hoogste gerechtsorgaan van de Verenigde Naties, Israël bevolen had om de aanvallen op Rafah te stoppen.

Volgens 11.11.11 gaat het om “een duidelijke oorlogsmisdaad” door Israël. “Zelfs als zou blijken dat er één of meer Hamas-militanten aanwezig zouden zijn, wat Israël dan nog moet aantonen, dan nog gelden er in het internationaal recht principes van proportionaliteit die hier duidelijk niet vervuld zijn”, zegt Willem Staes, de Midden-Oostenexpert van de solidariteitskoepel.

Volgens Staes legt Israël niet alleen de voorlopige maatregelen van het ICJ naast zich neer, maar volhardt het land net in de boosheid wanneer het gerechtshof maatregelen oplegt in haar onderzoek naar de aanklacht van genocide.

“Israël spuwt het ICJ, en bij uitbreiding het internationale recht, in het gezicht. Dan is de vraag hoe je daar als internationale gemeenschap mee omgaat”, aldus Staes.

Publieke verontwaardiging

Vanuit de internationale gemeenschap en het middenveld kwamen vandaag heel wat verontwaardigde reacties binnen op het bloedbad van afgelopen nacht.

“Gaza is de hel op aarde. De beelden van gisteravond zijn daar het zoveelste bewijs van”, liet Unrwa weten via sociale media.

Op een gezamenlijke persconferentie met zijn collega’s van Noorwegen en Spanje, de drie landen die morgen de Palestijnse staat zullen erkennen, beschreef de Ierse buitenlandminister Micheál Martin de aanval op het tentenkamp als “barbaars”.

“Gaza is een heel kleine enclave en zeer dichtbevolkt”, zei hij. “Je kunt zo'n gebied niet bombarderen zonder schokkende gevolgen voor onschuldige kinderen en burgers.”

“Nog meer horror in het getto van Gaza”, schrijft de speciale VN-rapporteur voor de Palestijnse Bezette Gebieden op X.

“De Israëlische bezettingstroepen hebben een kamp voor ontheemde Palestijnen in Rafah gebombardeerd, waardoor plastic tenten in brand vlogen en mensen op tragische wijze levend verbrandden. Deze wreedheid, samen met het schaamteloos negeren van de internationale wet en het internationale systeem, is onacceptabel”, gaat ze verder.

“De genocide in Gaza zal niet zomaar eindigen zonder druk van buitenaf. Israël moet sancties, gerechtigheid, opschorting van handelsovereenkomsten, partnerschappen en investeringen trotseren, en uitgesloten worden van deelname aan internationale fora”, aldus de VN-functionaris.

Ook Belgisch vicepremier Petra De Sutter zegt “geschokt” te zijn door de luchtaanval op het tentenkamp.

“Het lukraak doden van burgers, het doden van kinderen, is in strijd met het internationaal recht en een ernstige schending van het bevel van het ICJ om de invasie in Rafah te stoppen. We moeten deze oorlogsmisdaden volledig stoppen”, schrijft ze op X.

Straffeloosheid

De buitenlandchef van de EU, Josep Borrell, zei dat Israël zich moet houden aan de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof en zijn offensief in Rafah moet staken. Dat deed hij op een bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU in Brussel, enkele uren na de aanval.

Dat is het forum bij uitstek om Israël sancties op te leggen, maar Staes verwacht niet dat daar deze namiddag een beslissing zal vallen. “De Israëlische bondgenoten zoals Duitsland, Tsjechië, en Hongarije zullen hun gebruikelijke rol spelen en sancties tegenhouden”, aldus de onderzoeker.

“Het feit dat de verantwoordelijken voor zulke wreedheden weten dat ze in volledige straffeloosheid kunnen opereren - niet enkel sinds 7 oktober maar wat de bezetting betreft, al decennialang - is een van de grondoorzaken van de steeds terugkerende cycli van geweld in Israël en Palestina”, zegt Staes.

Op dat vlak was er de voorbije week wel een trendbreuk te merken, met de aankondiging van het Internationaal Strafhof dat het arrestatiebevelen tegen de Israëlische premier Netanyahu en Hamas-kopstukken wil uitvaardigen en de maatregelen van het Internationaal Gerechtshof om te stoppen met de aanvallen op Rafah.

“Maar die instellingen hebben natuurlijk geen eigen politiemacht om dat te handhaven. Nu is het aan de individuele lidstaten om die maatregelen te gaan afdwingen en op die manier de cyclus van straffeloosheid te doorbreken”, besluit Staes.