Peru staat voor een cruciale beslissing over ggo’s

In 2011 werd een moratorium goedgekeurd dat genetisch gemodificeerde organismen in Peru tien jaar lang verbood.

Volgens de wet moest Peru in die periode “de nationale capaciteiten versterken, infrastructuur ontwikkelen en de basislijnen voor inheemse biodiversiteit uitzetten, wat een adequate evaluatie mogelijk zou maken van de activiteiten die gemodificeerde levende organismen in het milieu terecht doen komen.”

Gebrek aan debat

Maar een jaar voor de vervaldatum pleiten milieuactivisten, biologische landbouwproducenten en de inheemse bevolking voor een verlenging van het moratorium.

De wetenschappelijke wereld betreurt het gebrek aan debat over het al dan niet verlengen.

Volgens sommige specialisten brengt het moratorium de kennis en infrastructuur in gevaar die zijn opgebouwd sinds de goedkeuring in 1999 van de wet ter voorkoming van de risico’s door het gebruik van biotechnologie.

Risicoanalyse

“Je hebt kennis nodig om op wetenschappelijke basis een risicoanalyse uit te voeren en beslissingen te nemen om al dan niet de productie of introductie op het nationale grondgebied van gemodificeerde levende organismen voor fok- of teeltdoeleinden toe te staan ​​zonder de biodiversiteit, het milieu of de menselijke gezondheid aan te tasten”, zegt Enrique Fernández-Northcote, wetenschapper bij het Instituut voor Biotechnologie van de Nationale Landbouwuniversiteit La Molina in Lima.

Het Nationaal Congres keurde op 20 oktober de verlenging van het moratorium tot 2035 goed, met 104 stemmen voor, geen stemmen tegen en zeven onthoudingen. Volgens de Peruaanse wet heeft president Martín Vizcarra nu vijftien werkdagen de tijd om de goedgekeurde wet definitief vast te stellen.

De onthoudingen kwamen van congresleden die hun ongenoegen toonden over het gebrek aan debat. Ook was er geen overleg geweest met de commissie voor Wetenschap, Technologie en Innovatie van het Congres.

Met spoed

De verlenging van het moratorium is niet zonder controverse. De beslissing werd met spoed behandeld, een vereiste tweede stemming kwam er niet, en het huidige moratorium loopt pas af op 31 december 2021; dan heeft Peru een nieuwe president en een nieuw congres, die in april worden gekozen.

Raúl Machaca, voorzitter van de Landbouwcommissie, zegt dat de verlenging noodzakelijk is “om onze biodiversiteit, gezondheid en het milieu te beschermen”, en “omdat het ons in staat zal stellen het doel te bereiken waarvoor het moratorium er is gekomen.”

Voor het ministerie van Milieu was in december 2019 echter al 75 procent van de doelstellingen van het moratorium bereikt. “Twee jaar voor de vastgestelde deadline wordt de Moratoriumwet geïmplementeerd om aan de gestelde doelstellingen te voldoen”, staat in het  jaarverslag dat het ministerie eind 2019 aan het Congres voorlegde.

Illegale introductie van ggo's

Een van de belangrijkste vorderingen tijdens de negen jaar van het moratorium is de ontwikkeling van controle- en bewakingsprocedures om de illegale introductie van ggo's in het milieu op te sporen.

De capaciteiten van het personeel op het vlak van biotechnologie en bioveiligheid zijn ook versterkt. Er werden laboratoria geaccrediteerd voor de detectie van gemodificeerde levende organismen. En het CIISB-Peru kwam er, een website voor informatie-uitwisseling die een gevolg is van het Protocol van Cartagena inzake bioveiligheid.

Transgene papaja

Volgens Carlos Arbizu Berrocal, directeur Onderzoek van het Nationaal Instituut voor Landbouwinnovatie (INIA), “ontmoedigt de verlenging van het moratorium onderzoek.”

Hoewel wetenschappers “met behulp van deze technologie in staat zijn een variëteit of een ras van een dier te ontwikkelen, is het niet mogelijk om te experimenteren en worden projecten afgebroken”, zegt hij.

Toen het moratorium in 2011 van start ging, ontwikkelde het INIA een transgene papaja om een ​​plaag te bestrijden die oogstverliezen van meer dan 60 procent veroorzaakte. De resultaten in een gesloten omgeving waren veelbelovend, maar het was door wettelijke beperkingen niet mogelijk om tot veldtesten over te gaan.

Momenteel voert het INIA geen enkele vorm van transgeen onderzoek uit met landbouw- of bosgewassen, of met dieren of micro-organismen.

Aardappel

Volgens Fernández-Northcote “verhindert het moratorium onderzoek op experimentele domeinen voor de selectie van verbeterde lijnen van transgene maïs, katoen en luzerne en ontmoedigt het onderzoek naar andere producten van genetische manipulatie.”

Volgens hem kunnen deze onderzoeken het bijvoorbeeld mogelijk maken om ernstige problemen van ziekten en plagen, vorst en droogte bij aardappelen, een van de belangrijkste gewassen in Peru, onder controle te krijgen, problemen die door meer dan vijftig jaar conventionele verbetering niet zijn opgelost.

Het International Potato Centre (CIP), een internationale wetenschappelijke organisatie die zijn hoofdzetel in Lima heeft, beschikt over een van de meest geavanceerde bioveiligheidsfaciliteiten in de regio. Maar door de wettelijke drempels doet het zijn onderzoek met transgene aardappelen in Afrika.

Schade door ziekte verminderen

María Scurrah, directeur van Grupo Yanapai, een vereniging van interdisciplinaire onderzoekers die zich inzetten voor de bescherming van de agrobiodiversiteit van de Andes, benadrukt dat “het laatste wat Peru nodig heeft, transgene gewassen zijn, een technologie die heel weinig te bieden heeft en veel kost.”

Ze erkent dat een van de sterke punten van de technologie is dat “veel van de genen die in gewassen worden geïntroduceerd, schade door ziekte verminderen”, maar ze is sceptisch.

“Voor Peru is een agro-ecologische landbouw die de zorg voor water en bodem en de zorg voor agrobiodiversiteit bevordert nuttiger en voordeliger dan sommige gewassen met genen die een voordeel opleveren voor sommige boeren die voor dat zaad kunnen betalen. Daarom is het goed dat het moratorium verlengd wordt.”