Palestina wordt voorzitter van G77

De G77 werd opgericht in 1964 en vertegenwoordigd 80 procent van de wereldbevolking en ongeveer twee derde van het lidmaatschap van de Verenigde Naties.

Traditioneel gezien spreekt de G77 met één stem voor de 193 leden tellende Algemene Vergadering, het hoogste besluitvormende orgaan bij de VN, een ook bij alle bijeenkomsten van VN-commissies en bij internationale conferenties.

Unanieme voordracht

Het voorzitterschap van de G77 wordt verdeeld via geografische rotatie en Azië is in 2019 aan de beurt. De Aziatische Groep droeg unaniem Palestina voor, dat formeel gekozen zal worden tijdens de jaarlijkse ministersbijeenkomst van de G77 in september.

Palestina neemt het voorzitterschap over van Egypte, dat de Afrikaanse Groep van landen vertegenwoordigt. Het voorzitterschap is een grote politieke opsteker voor Palestina, in een tijd waarin de Verenigde Staten zich onder de regering-Trump steeds negatiever opstellen ten aanzien van Palestina.

Palestina is geen volwaardige VN-lidstaat, maar wordt erkend door 136 VN-lidstaten. Sinds 2012 heeft het de status van waarnemer, net als het Vaticaan.

Palestijnse Autoriteit

“In een tijd waarin Israël eraan werkt Palestina definitief van de kaart te vegen door meedogenloze kolonisatie, en zich opdringt in VN-commissies ondanks flagrante schendingen van het internationaal recht, is het een troost om te zien dat Palestina genomineerd is voor een zeer zichtbare rol binnen de VN”, zegt Nadia Hijab, voorzitter van het Palestinian Policy Network Al-Shabaka.

Daarmee zijn de problemen in Palestina zelf echter niet opgelost, benadrukt ze. De Palestijnse Autoriteit in Ramallah wil of kan volgens haar geen einde maken aan de veiligheidssamenwerking met Israël en is niet in staat om interne verdeeldheid in Palestina op te lossen. “Zij hervormt ook de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO), die altijd gezien werd als legitieme vertegenwoordiger van het Palestijnse volk, op een manier die alternatieve en tegengestelde visies uitsluit”, zegt Hijab.

Martin Khor, adviseur van het Third World Network in Maleisië, noemt het historisch en veelbetekenend dat G77 Palestina als voorzitter krijgt. “Daarmee wordt het vertrouwen in het leiderschap van Palestina bevestigd.”

Weigering visum

Eerder deze maand weigerde de regering-Trump visa aan een zes leden tellende Palestijnse delegatie die zou deelnemen aan het High-Level Political Forum (HLPF) on Sustainable Development van de VN, van 16 tot en met 18 juli.

Dat besluit was in strijd met een overeenkomst die in 1947 werd gesloten tussen de VN en de VS, waarin de VS onder meer beloven delegaties te faciliteren die deelnemen aan VN-bijeenkomsten.

VN-woordvoerder Farhan Haq zei afgelopen week in een reactie dat er een Gastlandcommissie bestaat die zich uitspreekt over dit soort kwesties. “Op dit moment is de Gastlandcommissie niet benaderd of formeel geïnformeerd over deze kwestie, dus is er ook geen actie ondernomen. Maar wij zijn er uiteraard voorstander van dat alle delegaties de mogelijkheid krijgen VN-bijeenkomsten bij te wonen.”

Tact

Samir Sanbar, voormalig plaatsvervangend VN-secretaris-generaal en voormalig hoofd Communicatie bij de VN, zegt dat het voorzitterschap “ongekend” is voor Palestina. Voor het leiden van een grote, gevarieerde groep samenwerkende landen is bij alle partijen tactvol handelen nodig, in een tijd waarin ook de Palestijnse zaak ook alle steun nodig heeft.

“Hopelijk krijgt ambassadeur Riyad Mansour, permanent waarnemer namens Palestina en een ervaren diplomaat met goede VN-papieren, de kans en ruimte om op een inclusieve, geduldige en vruchtbare manier de G77 te vertegenwoordigen, en kan hij tegelijkertijd de status van Palestina verbeteren”, zegt Sanbar.

Amerikaanse ambassade

De regering-Trump neemt momenteel steeds sterker een ondermijnende houding aan als het gaat om de Palestijnse zaak bij de Verenigde Naties, terwijl die al lange tijd steun krijgt van een overweldigende meerderheid van de VN-lidstaten.

In mei verplaatste de VS zijn ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem, terwijl de VN Oost-Jeruzalem als “bezet gebied” beschouwt. Oost-Jeruzalem zou volgens de VN de toekomstige hoofdstad van Palestina moeten worden.

Afgelopen maand sneed de regering-Trump in de financiering voor het UN Relief and Works Agency (UNRWA) dat steun verleent aan Palestijnse vluchtelingen. Het budget werd ingekrompen van naar schatting 360 miljoen dollar 2017 tot 60 miljoen dollar dit jaar.

Vorige jaar werd een voorstel van secretaris-generaal Antonio Guterres om de voormalige Palestijnse minister Salam Fayyad te benoemen als VN-vertegenwoordiger in Libië, tegengehouden door de VS. De Amerikaanse VN-ambassadeur Nikki Haley gaf daarbij aan dat de VS elke benoeming van een Palestijn op een hoge VN-post zullen blokkeren, omdat Washington Palestina niet erkent als onafhankelijke staat.