Oorlog laat sporen na in het DNA van kinderen

Aan de hand van speekselmonsters van meer dan 1500 kinderen van Syrische vluchtelingen werd epigenetisch onderzoek gedaan door een team wetenschappers van de Universiteit van Surrey, University College London en wetenschappelijke instellingen in Libanon waar de vluchtelingenkinderen verblijven.

Ze analyseerden DNA-methylering (DNAm), een epigenetisch proces waarbij chemische tags worden toegevoegd aan DNA op verschillende plaatsen in het genoom (de volledige set genen). DNAm-veranderingen kunnen genen in- of uitschakelen of aanpassen hoe sterk ze tot expressie komen. Belangrijk is dat de DNA-volgorde zelf hierdoor niet verandert.  

Uit het onderzoek bij Syrische vluchtelingenkinderen bleek duidelijk dat ze specifieke biologische veranderingen vertoonden.

Die veranderingen waren niet eerder vastgesteld bij andere vormen van trauma, zoals armoede of pesten. “Het suggereert dat oorlog unieke biologische reacties in het lichaam teweeg kan brengen”, concluderen de onderzoekers.

Biologisch mechanisme

“Hoewel het algemeen bekend is dat oorlog een negatieve invloed heeft op de geestelijke gezondheid van kinderen, heeft onze studie bewijs gevonden voor de biologische mechanismen die aan dit effect ten grondslag liggen”, zegt Michael Pluess van de School of Psychology aan de Universiteit van Surrey.

Zijn team ontdekte ook dat meisjes significantere veranderingen in DNAm vertonen dan jongens. Het verschil was daarbij vooral zichtbaar in de genen die verband houden met stress en hersenontwikkeling.

Het suggereert volgens de onderzoekers dat meisjes op moleculair niveau nog kwetsbaarder kunnen zijn voor de langetermijneffecten van trauma.

Veranderingen in DNAm kunnen op lange termijn immers invloed hebben op de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Wetenschappers bestuderen deze veranderingen al langere tijd om te begrijpen hoe stressvolle ervaringen blijvende biologische sporen kunnen nalaten in het lichaam.