NASA-satellieten bevestigen: opwarming doet droogtes en overstromingen toenemen

Extreme droogte, zware regenval en overstromingen zijn de voorbije twintig jaar sterk toegenomen, en dat correleert veel sterker met de stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde dan met natuurlijke weerpatronen.

Dat is de voornaamste conclusie van een jarenlang onderzoek van het Amerikaanse ruimteagentschap NASA op basis van onuitgegeven satellietgegevens. De studie werd maandag gepubliceerd in het tijdschrift Nature Water. 

Cyclus van water

Waar eerdere studies naar de impact van de klimaatverandering op de cyclus van water op aarde zich voornamelijk baseerden op de hoeveelheid neerslag, maakte dit onderzoek voor het eerst gebruik van twee satellieten die veranderingen in de wateropslag op aarde meten. Het duo is in staat om al het water op en in het land - grondwater, oppervlaktewater, ijs en sneeuw - te monitoren.

“Het is alsof je naar het niveau van het water in je badkuip kijkt”, zegt Matt Rodell, hydroloog bij het onderzoekscentrum van NASA, over de werking van de satellieten. “Je kunt zien hoeveel het stijgt en daalt, zonder de totale hoeveelheid water in het bad te kennen.”

Door de afwijkingen van de normale wateropslag op aarde te registreren, konden ze buitengewone droogtes en extreme natte periodes van de voorbije decennia nauwkeurig in kaart brengen.

Tastbare gevolgen

Ze stelden vast dat de extreme natte en droge gebeurtenissen sterk samenhangen met de opwarming van de aarde. De jaren 2015 tot en met 2021 waren zeven van de negen warmste jaren in de moderne geschiedenis. Toen waren er gemiddeld vier extreme natte en droge gebeurtenissen per jaar. In de dertien jaar ervoor waren dat er slechts drie per jaar.

Dat is logisch volgens de onderzoekers, omdat warmere lucht tijdens droge periodes meer vocht van het aardoppervlak doet verdampen. Warme lucht kan ook meer vocht vasthouden om hevige sneeuwval en regenval aan te wakkeren.

“Het idee van klimaatverandering kan abstract zijn. Een paar graden warmer klinkt niet als veel, maar de gevolgen op de watercyclus zijn tastbaar”, zegt Rodell, die meewerkte aan de studie. “De opwarming van de aarde zal meer intense droogtes en natte periodes veroorzaken, wat gevolgen heeft voor mensen, de economie en de landbouw over de hele wereld.”