Naar schatting 12 miljoen mensen staatloos

Staatloosheid is vooral een probleem in landen in Azië en Afrika. Zeventig landen meldden vorig jaar samen 3,9 miljoen staatloze individuen, maar de VN schat dat die officiële cijfers slechts een fractie zijn van het werkelijke aantal, dat rond 12 miljoen zou liggen.

Genderdiscriminatie

Een van de oorzaken van staatloosheid is genderdiscriminatie: nationale wetgeving leidt ertoe dat moeders hun nationaliteit niet kunnen overdragen op hun kinderen. Een praktijk die in 25 landen in de wereld nog voorkomt. In Madagaskar en Sierra Leone werd die wetgeving onlangs afgeschaft.

“De impact van staatloosheid op individuen en hun gezin kan groot zijn”, zegt Filippo Grandi, de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN. “Staatloosheid betekent een leven zonder nationaliteit en alles wat daarbij hoort. Het kan betekenen dat iemand niet naar school kan, geen recht heeft op medische zorg of alleen illegaal werk kan doen. Het kan betekenen dat iemand niet kan trouwen, geen huis kan kopen of zich vrij kan bewegen en leiden tot een leven in de marges van de samenleving, zonder hoop op verbetering.”

Campagne

De Unhcr begon vier jaar geleden onder de noemer #IBelong een campagne om staatloosheid te bestrijden. Sinds de aanvang van die campagne in november 2014, is het 166.000 mensen gelukt een nationaliteit te verkrijgen, of die officieel bevestigd te zien.

Het aantal lidstaten van de twee internationale verdragen over de status van staatlozen groeide met twintig. Negen landen verbeterden hun procedures, zes landen hervormden hun nationale wetgeving en nog eens twee landen schrapten genderdiscriminatie uit hun wetten.

Een van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen is een wettelijke identiteit voor iedereen voor 2030. Dat is een onderdeel van SDG16.

De Unhcr is blij met de vooruitgang die in de afgelopen jaren is geboekt, zegt Grandi, “maar landen moeten sneller en resoluter werken aan het halen van dit doel.”