Luchtvervuiling houdt ons uit onze slaap

Wie langdurig wordt blootgesteld aan stikstofdioxiden (NO2) en PM2,5-fijnstof (fijnstof met een diameter kleiner dan 2,5 micrometer), twee van de zwaarste vormen van luchtvervuiling, ziet zijn slaapefficiëntie achteruitgaan. Die wordt uitgedrukt in een percentage: het aandeel van de tijd in bed dat men daadwerkelijk slaapt. Hoe langer je wakker ligt in bed, hoe lager je slaapefficiëntie.

Slaapefficiëntie

Onderzoekers van de Universiteit van Washington analyseerden gegevens van 1800 mensen (met een gemiddelde leeftijd van 68 jaar) die hadden meegedaan aan een langdurig onderzoek over de link tussen luchtvervuiling en hartproblemen. Gedurende zeven nachten hadden ze een elektronische polsband om gekregen, die kleine bewegingen registreerde.

De studie focuste op de groep met een slaapefficiëntie van maximaal 88 procent.

Tegelijk gingen de onderzoekers, via gedetailleerde gegevens van meetpunten, na hoe sterk elke proefpersoon in de vijf jaar voor de polsbandmetingen werd blootgesteld aan luchtvervuiling.

De groep die het sterkst aan stikstofdioxiden was blootgesteld, bleek bijna 60 procent meer kans te maken om een lage slaapefficiëntie te hebben dan de groep die het minst aan NO2 was blootgesteld.

Hetzelfde bij de blootstelling aan PM2,5-fijnstof. De groep die het sterkst aan het fijnstof was blootgesteld, had bijna 50 procent meer kans om een lage slaapefficiëntie te hebben dan de groep die het minst aan fijnstof was blootgesteld.

Hart en ademhaling

“Vorige studies hebben aangetoond dat luchtvervuiling een impact heeft op de gezondheid van het hart en op de ademhalings- en longfunctie, maar er is weinig bekend over de impact van luchtvervuiling op de slaap”, zegt hoofdauteur Martha Billings van de Universiteit van Washington. "We dachten dat een effect waarschijnlijk was, aangezien luchtvervuiling irritatie, zwelling en congestie in de bovenste luchtwegen veroorzaakt, en ook gevolgen kan hebben voor het centrale zenuwstelsel en hersenzones die de ademhalingspatronen en slaap sturen.

"Deze nieuwe bevindingen wijzen op de mogelijkheid dat frequente blootstelling aan luchtvervuiling niet alleen hart- en longziekten maar ook de slaapkwaliteit beïnvloedt. Een verbetering van de luchtkwaliteit kan een manier zijn om de gezondheid van de slaap te verbeteren en de gezondheidsverschillen te verkleinen.”

Enkel langdurige blootstelling

Deze studie ging enkel over langdurige blootstelling aan luchtvervuiling. Mogelijk heeft ook kortstondige blootstelling een effect op de slaap, maar daarvoor beschikten de onderzoekers over te weinig gegevens.

Ook de relatie tussen slaapproblemen en andere vormen van luchtvervuiling moeten nog onderzocht worden, zegt Billings. Naar de impact van verkeerslawaai op de slaap is evenmin veel onderzoek gedaan.