Latijns-Amerika zal minstens 10 jaar nodig hebben om uit covid-dal te klimmen

De nasleep van de crisis “zal groter zijn dan verwacht, met recessie, werkloosheid, armoede en een daling van de consumptie, en het herstel zal niet onmiddellijk plaatsvinden, het zal jaren duren”, zegt Alicia Bárcena, hoofd van de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied, de VN-instantie die de studie uitvoerde.

De regio wordt geconfronteerd met “de ergste crisis in honderd jaar, met een daling van 9,1 procent van het bruto binnenlands product, de sluiting van 2,7 miljoen bedrijven, vooral micro-, kleine en middelgrote bedrijven, 18 miljoen nieuwe werklozen, waardoor het totale aantal werklozen op 44 miljoen komt. Met de informele tewerkstelling erbij stijgt de werkloosheid tot 54 procent.”

231 miljoen armen

Het gevolg is dat er 231 miljoen armen zijn, 45 miljoen meer dan in 2019, wat de vooruitgang van de voorbije twintig jaar tenietdoet. Nog eens 28 miljoen mensen komen in extreme armoede terecht, en doen het totale cijfer van mensen in extreme armoede tot 96 miljoen oplopen, of meer dan 15 procent van de bevolking. Dat is een terugval naar de situatie van dertig jaar geleden.

Ook wie nog werkt, is kwetsbaar. Zo'n 159 miljoen mensen (54 procent) zitten in het informele circuit. Slechts 53 procent van wie werkt heeft een ziekteverzekering, slechts 46 procent bouwt pensioenrechten op en slechts 42 procent heeft een contract.

In de huidige crisis kan slechts 23 procent van de werknemers telewerken omdat er geen internet of de kwaliteit van de verbinding niet volstaat.

Tien jaar herstel

Als de economische groei vanaf 2021 vergelijkbaar is met die van het aflopende decennium, 1,8 procent, dan zal de regio het bbp van 2019 pas in 2025 opnieuw bereiken. Als de groei vergelijkbaar is met die van de afgelopen zes jaar, zal de economie pas over tien jaar het niveau van vorig jaar halen.

De Cepal pleit voor een verhoging van de overheidsuitgaven. Om de inkomsten te verhogen moeten de overheden in de eerste plaats belastingontduiking en belastingontwijking bestrijden. Die kost de regio nu 6,1 procent van het bbp of 135 miljard dollar.

Ook moeten ze de inkomstenbelasting verhogen. Nu zijn belastingen goed voor 23,1 procent van het bbp, in de geïndustrialiseerde en opkomende landen van de OESO is dat 34,3 procent.

179 miljard van IMF

Daarnaast moeten kapitaalstromen gereguleerd worden opdat hun snelle uitstroom stopt en de financiële stabiliteit behouden blijft. En internationale samenwerking is cruciaal, zegt de Cepal.
Als het Internationaal Monetair Fonds 1000 miljard dollar aan speciale trekkingsrechten mobiliseert om landen te ondersteunen, dan zou de regio 179 miljard dollar aan nieuwe middelen kunnen krijgen, zegt Bárcena.

Het is ook wenselijk om de externe schulden te verlichten. Nu zijn de interesten op die schulden goed voor 2,6 procent van het bbp, dat is meer dan de uitgaven voor gezondheidszorg (2,3 procent).
Bárcena steunt het voorstel van de president van Costa Rica, Carlos Alvarado, om met 0,7 procent van het bbp van de sterkste economieën ter wereld een fonds voor economische hulp op te richten, met 516 miljard dollar.