Journalisten in Sierra Leone vragen gerechtigheid voor vermoorde collega

Ibrahim Samura, de uitgever van New Age in de Sierra Leoonse hoofdstad Freetown werd in maart 2018 tijdens de aanloop naar de presidentsverkiezingen neergeslagen met metalen kettingen en stokken terwijl politie en leger toekeken. Hij stierf drie maanden later aan zijn verwondingen. Meer dan een jaar na de aanslag moeten de daders nog altijd worden berecht.

Straffeloosheid

De Journalistenvereniging van Sierra Leone (SLAJ) heeft de regering van president Julius Maada Bio gevraagd om de onmiddellijke vervolging van al wie een journalist bedreigd heeft in het afgelopen jaar.

De aanval op Samura en op minstens twee andere reporters gebeurde op klaarlichte dag en terwijl veiligheidspersoneel op minder dan 20 meter aanwezig was in het nabijgelegen politiekantoor in Lumley, een voorstad van Freetown.

“Het onophoudelijk uitstellen om de daders te berechten, creëert een sfeer van straffeloosheid”, zegt Ahmed Sahid Nasralla, directeur van de SLAJ. “We roepen de overheid en de politie op om iets te ondernemen. Het onderzoek is gebeurd. De autoriteiten moeten nu in actie komen. We zullen druk blijven uitoefenen tot er iets gebeurt.”

Machtige daders

Volgens de SLAJ is de dood van Samura een rechtstreeks gevolg van de klappen die hij kreeg. In een later stadium zouden die alsnog tot een hersenbloeding hebben geleid, wees een autopsie op zijn lichaam uit.

De vijf daders zijn “machtige hooligans”: een voormalige onderminister van de toen regerende partij All Peoples Congress (de APC), Ibrahim Washingai Mansaray; de voormalige burgemeester van Freetown, Herbert George Williams; de voorzitter van een plaatselijke voetbalclub, Sanusi Kargbo; de woordvoerder van de APC-regering, Abubakarr Daramy en, last but not least, Dankay Koroma, de dochter van toenmalig president Ernest Bai Koroma.

Samura Five

Tien maanden na de dood van de journalist is nog niemand van de zogenoemde “Samura Five” gearresteerd. Volgens sommige verslaggevers is dat een gevolg van het feit dat Samura nog vóór zijn dood publiekelijk een “verontschuldiging” van het APC heeft aanvaard en op die manier vergeving heeft geschonken aan hen die sommigen aanduiden als zijn moordenaars.

Maar, zoals de uitgever van Sierra Express Media, Adeyemi Paul, zegt: “Hij heeft hen misschien vergeven, maar een misdaad blijft een misdaad. De rol van politie en justitie is om criminelen te arresteren en te vervolgen, niet om vergeving te schenken.”

Gerechtigheid geëist

De meeste journalisten delen zijn mening. Amara Samura (geen familie), redacteur van de krant The Vision, zei: “Diegenen die Ibrahim Samura hebben geslagen moeten voor het gerecht worden gebracht, want de verwondingen veroorzaakten zijn dood - verontschuldiging of niet.”

Fayia Amara Fayia van de krant Standard Times vertelde dat geruchten de ronde doen dat Samura “een compensatie” had ontvangen van ex-president Koroma, wiens dochter een van de vermeende aanvallers is. “Journalisten zouden nooit dit soort regelingen mogen treffen want dat leidt enkel maar tot straffeloosheid”, zei hij.

Intimidatie houdt aan

Veel journalisten hadden gehoopt dat de verkiezing van president Bio verandering zou brengen, maar ze zijn teleurgesteld. Ook onder het bewind van zijn Sierra Leoonse Volkspartij (SLPP) heerst er intimidatie. Een maand na de verkiezing van Bio werd radiomaker Yusuf Bangura van de Sierra Leone Broadcasting Corporation (SLBC) aangevallen door SLPP-aanhangers. Ze zegden hem dat het een “vergelding” was voor zijn negatieve berichtgeving over de SLPP en over Bio in de aanloop naar de campagne.

In september werd Fayia Amara Fayia gearresteerd in de televisiestudio van AYV Media, tijdens een live uitzending. Later werd hij weer vrijgelaten, zonder uitleg. Er zijn nog verschillende andere getuigenissen van journalisten over intimidatie, het vernielen van materiaal en lichamelijk geweld.

Volgens radiojournalist Bangura was de aanval op hem al de tweede binnen de kantoren waar hij werkt. De eerste was in april 2018, kort nadat Bio aan de macht kwam. “We werden aangevallen omdat we kritisch over de regering praatten. Ze zegden ook dat we al kritisch waren toen ze nog in de oppositie zaten. Maar dat is nu eenmaal onze taak. We zijn altijd kritisch voor de politici en de regering, elke regering.”

Oproep voor vrijheid en gerechtigheid

Afgelopen december sprak president Bio op een bijeenkomst van leden van de journalistenbond: “Ik zou even willen stilstaan bij de herinnering aan een held die niet meer onder ons is vandaag, Ibrahim Samura… Nooit meer zouden een regering of de beleidsvoerders mogen afzien van hun plicht om journalisten te beschermen tegen geweld.”

Maar een maand na deze woorden van de president werd de uitgever van Sierra Express Media in elkaar geslagen. De daders konden ontkomen en lopen ook vandaag nog altijd vrij rond.

Daarom herhaalt de SLAJ de eisen over meer vrijheid en gerechtigheid voor journalisten. In een reactie zegt Angela Quintal, de Afrikaanse Programmacoördinator in Zuid-Afrika van het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) dat president Bio snel vooruitgang moet boeken en ervoor moet zorgen dat de wet op smaad eindelijk wordt herbekeken, iets wat hij beloofde toen hij aan de macht kwam.

“Er moet ook duidelijk worden gecommuniceerd dat aanvallen op journalisten niet worden toegestaan door de autoriteiten en dat de enige manier om dit te verzekeren is om ervoor te zorgen dat degenen die verantwoordelijk zijn [voor de dood van Samura] worden vervolgd. President Bio heeft publiekelijk verkondigd dat hij de persvrijheid belangrijk vindt. Dit is een manier om aan te tonen dat zijn gevoelens niet louter retoriek zijn”, zegt Quintal.