Ivoor en tijgerdelen vlot verkocht via Facebook

Smokkelaars uit een klein, slaperig dorpje in Vietnam gebruiken het vaakst Facebook om hun illegaal verkregen ivoor, neushoornhoorn en delen van onder meer tijgers, beren en schubdieren aan de man te brengen. Dat heeft een onderzoek van de Wildlife Justice Commission (WJC) uitgewezen, dat de Britse krant The Guardian al mocht inzien.

Handel op industriële schaal

Het onderzoek wordt vandaag en morgen gepresenteerd aan Het Vredespaleis in Den Haag. Volgens het rapport, zo bericht The Guardian, helpen sociale media zoals Facebook handelaars van dit soort illegale goederen om klanten voor hun waar te vinden.

“We kunnen spreken over handel op industriële schaal”, zegt Olivia Swaak-Goldman, directeur van WJC.

Het onderzoek is het resultaat van een undercoveractie die 18 maanden duurde en het Vietnamese dorp Nhi Khe in het vizier had. Daarnaast hielden de onderzoekers Facebook en WeChat, erg populair in China, nauwlettend in het oog.

In totaal werden er gedurende deze periode door 51 handelaren uit het dorp illegale producten van wilde dieren te koop aangeboden ter waarde van 53,1 miljoen dollar (49,3 miljoen euro).

Pasta van tijgerbot

Facebook werd het vaakst gebruikt om afgewerkte producten in ivoor te verkopen maar ook volledige slagtanden en pasta van tijgerbeenderen gingen vlot van de hand.

“Sociale media zijn de etalage van de wereld”, zegt Swaak-Goldman.

De meeste producten worden per opbod verkocht in gesloten of geheime groepen. Dat wil zeggen dat kopers en verkopers eerst moeten worden goedgekeurd voor ze toegelaten worden tot de groep. Als dat eenmaal het geval is, blijven ze voortdurend met elkaar in contact en houden ze elkaar op de hoogte van nieuwe opportuniteiten.

907 dode olifanten

WJC benaderde Facebook over deze kwestie en een woordvoerder van de organisatie liet weten dat “Facebook de koop en verkoop van bedreigde diersoorten niet toestaat en ze elke inhoud die hun voorschriften schendt, zullen verwijderen als die aan hen wordt gemeld.”

WJC vindt dat Facebook veel verder kan gaan, inclusief het afsluiten van de accounts van handelaren.

Gedurende het 18 maanden durende onderzoek vond WJC delen van 907 dode olifanten en 225 dode tijgers. De onderzoekers stonden vooral versteld van de hoeveelheid neushoornproducten die ze aantroffen op de sociale media. Volgens het rapport waren alle delen samen goed voor 579 individuele neushoorns, ongeveer de helft van het aantal neushoorns dat vorig jaar in Zuid-Afrika werden gedood.

“Kun je je voorstellen wat het echte aantal gedode dieren wel niet is?”, zegt Swaak-Goldman. “Dit is slechts het topje van de ijsberg.”

Bewijsmateriaal

WJC onderhandelt met Facebook over het probleem maar gaat ook het gesprek aan met de overheid in Vietnam, een harde dobber, zo blijkt. Sinds het begin van het onderzoek in juli 2015 hebben ze al duizenden bladzijden met bewijsmateriaal aan vijf verschillende agentschappen van de regering, belast met dit thema, bezorgd.

“Helaas hebben we nog geen gepast antwoord ontvangen of signalen gezien die erop wijzen dat er wordt overgegaan tot rechtshandhaving.”